Sadowski

Sadowski h. Lubicz, także Ostroróg-Sadowski, na Podlasiu i na Litwie, w woj. brzeskim litewskim i wileńskim. Ich gniazdem jest wieś Sady, w dawnym pow. drohickim, parafia Drohiczyn. Są chyba jednego pochodzenia z Wińskimi z Winny.

Niesiecki daje herb Lubicz tym Sadowskim, którzy później użwają przydomku Ostroróg. W takim razie, albo to pomyłka Niesieckiego, albo też rzeczywiście Sadowscy Lubicze przybierają sobie dowolnie ten przydomek, który należy do Nałęczów. 

W 1694 r. na prośbę kasztelana brzeskiego litewskiego Reginalda Sadowskiego, król Jan III kazał mu wydać świadectwo, „potwierdzone przyłożeniem pieczęci królewskiej i swym własnoręcznym podpisem świadczące, że jakkolwiek Reginald idąc za przykładem swojego ojca Mikołaja Tomasza, kasztelana brzesko-litewskiego, bierze nazwisko Sadowski, jest przecież z swoich przodków Nałęczanem Ostrorogiem, bo jego rodzonym dziadem był Mikołaj Ostroróg, podczaszy koronny, pradziadem Jan Ostroróg, wojewoda poznański, pradziadem w 2. stopniu Stanisław, wojewoda kaliski, w 3. stopniu Wacław, kasztelan kaliski, a w 4. stopniu Jan, wojewoda poznański” (Kos.). 

Mikołaj Tomasz Sadowski, ojciec Reginalda, także kasztelan, domniemany protoplasta linii Ostrorogów Sadowskich h. Nałęcz – w wywodach szlacheckich tej rodziny z XIX wieku został pomylony z Mikołajem Ostrorogiem, starostą drohowyskim, synem regimentarza wojsk koronnych podczas wojen kozackich, który to syn umarł bezpotomnie w 1659 r. 

Z tej rodziny, według Borkowskiego, 2 kasztelanów w latach 1698 — 1721.
Genealogia
(osób: 46)

 
• KAZIMIERZ Urban Romuald hr. Ostroróg-Sadowski h. Lubicz (1841-po 1898), s. Józefa i 2ż. Rozalii Skórkowskiej, ziemianin, właściciel dóbr Branków k/ Grójca, Biejków i Brzeście w ziemi radomskiej; ur. Warszawa, chrz. 1841 (MK Warszawa: św. Krzyż); 1ż. (ok. 1870) Wanda Rutkowska h. Pobóg (ok. 1850-ok. 1895); dzieci: Józef, Jan, Maria, Zofia, Wanda; 2ż. (1898) Maria Bogdańska (ok. 1850-po 1898), c. Tomasza i Marii Wężyk; ślub w parafii św. Aleksandra, uwagi: wdowiec, wdowa 1v. Gołembowska (MK Warszawa: św. Aleksander).

• OLIMPIA Sadowska h. Lubicz (1839-1933), c. Jana i Hipolity Wójcickiej; m. (ok. 1864) Jan Skarbek-Czarkowski h. Abdank (1835-1920); dzieci: Jadwiga (1865-1952), Maria (1867-1926), Antoni (1870-1922), Eleonora (ok. 1870-1955), Emilia (ok. 1870-1939), Janina (ok. 1870-1967), Rozalia (ok. 1870-1918), Konstancja (ur. ok. 1875), Stanisław (ur. ok. 1880) – Czarkowscy.

Źródła: Bork. Sp. 379; Elekt. t. 1/319-320, t. 2/198; Jabł. Podl. t. 1/7, 186; Kos. t. 1; Nies. t. 8/228; Sęcz.; Szl. Król. t. 1/215; Żern. t. 2/311.

 

Sadowski h. Nałęcz (odm.), stara rodzina wielkopolska, pisząca się ze wsi Sady w powiecie poznańskim, parafia Lusowo, gdzie dziedziczyli w XV stuleciu. Protoplastą rodziny jest Wincenty z Sadów i Lipnicy (zm. 1454), wicewojewoda poznański 1453. Z nich: 1 kasztelan 1647 — 1652.
Linia Ostrorogów-Sadowskich, pisząca się z Sadowia i Sadkowej Górki w pow. sandomierskim, otrzymała w XIX wieku tytuł hrabiowski na zasadzie jednego pochodzenia z hrabiami Ostrorogami. Według sfałszowanych zapewne wywodów, mają pochodzić od Mikołaja Ostroroga, podczaszego koronnego, dyplomaty i regimentarza wojsk koronnych podczas wojen kozackich. Jego syn, także Mikołaj, miał być kasztelanem brzesko-litewskim 1699. W rzeczywistości, ów Mikołaj, starosta drohowyski, nie żył już 1659. Niesiecki wymienia ich z herbem Lubicz.
Z Sadowia, ale w Małopolsce, w powiecie włoszczowskim, pisali się Sadowscy herbu Drogomir (Krzep.), których pierwszym znanym historycznie przedstawicielem był Tomasz z Sadowia, proboszcz miechowski 1452 (Nakiel. Miech. f. 491.). 
Genealogia
(osób: 175)

• HELENA Albertyna (Alberta) Sadowska h. Nałęcz (23 III 1834-po 1877), c. Mateusza i Kunegundy Wituskiej; w aktach także: Helena Alberta; ur. Miedzianów, chrz. 14 V 1834, chrzestni: Stefan Szarzyński, młodzieniec i panna Emilia Szarzyńska, dzieci Justyny Sadowskiej (MK Droszew); m. Adolf Stawowski h. Jelita (ok. 1820-po 1877), s. Cyryla i Honoraty Daneckiej, dziedzic dóbr Biała pod Częstochową.

 
• MATEUSZ Michał Franciszek Sadowski h. Nałęcz (20 IX 1783-22 XII 1848), s. Stanisława i Apolonii Skórzewskiej, ziemianin, radca ziemstwa w Poznaniu, kapitan wojsk polskich; w 1807 służył w armii Ks. Warszawskiego, w 7 pułku piechoty pod dowództwem swego wuja, generała Pawła Skórzewskiego; następnie radca ziemstwa w W. Ks. Poznańskim po 1815, poseł na sejmy prowincjonalne; dziedzic dóbr Miedzianów i Gałązki Wielkie, później Chocicza i Kolnice w powiecie pleszewskim; ur. Miedzianów, zm. Chocicza, poch. w Kolniczkach, należących do dóbr Chocicza (MK Nowe Miasto, Szczury-Górzno); ż. (p. 1820) Kunegunda Wituska h. Gozdawa (ok. 1795-po 1848), c. Stefana i Józefy Wilkszyckiej; dzieci: Józef, Aleksy, Antoni, Stefan, Tymoteusz, Norbert, Tadeusz, Helena, Ludwik, Marian.

Źródła: Bork. Sp. 379; Dw. Teki (m. in. Genealogia rodziny Sadowskich z 1787 w AGZ Poznań); Kos. t.3/442-450, t.4/407-408; Krzep. Młp.; Nies.; Pap.; Urus.; Żych. t.1/256-258.