Rzyszczewski

Rzyszczewski h. Pobóg vel Ryszczewski, stara rodzina wołyńska, wywodząca się z bojarów ruskich, wymieniana już w 1528 r. w Metryce Wołyńskiej. Wzięła nazwisko od dziedzicznego majątku Rzyszczew w pow. łuckim. Jedna linia otrzymała w 1845 dziedziczny tytuł hrabiowski austriacki. Z tej rodziny 2 kasztelanów 1774 — 1792.
Rzyszczewscy byli właścicielami m. in. dóbr Rzyszczew, Koźlaki, Pań- kowce, Wyżgrodek, Rydoml, Żukowce, Uwin, Iwanie, Buszaki, Rokitno, Oleksiniec Nowy i Stary w pow. łuckim i krzemienieckim, na Wołyniu, Powołoczysk w Galicji, dawnej królewszczyzny Rawicz w woj. sandomierskim, wsi Giełczyn w woj. mazowieckiem, Żelazne, Rososze i Rososzki w ziemi czerskiej, Wielkie i Małe Krzycko w pow. wschowskim, w Wielkopolsce. 
Genealogia
(osób: 80)
 
• LEON hr. Rzyszczewski (12 II 1815-23 VII 1882), s. Gabriela i Celestyny ks. Czartoryskiej, historyk, wydawca „Kodeksu dyplomatycznego Polski", współredaktor „Biblioteki Warszawskiej”; właściciel dóbr Rzyszczew, Pańkowce i Koźlaki na Wołyniu; absolwent Liceum Krzemienieckiego; ur. w Żukowcach na Wołyniu; ż. (23 I 1836 Stefanów) Michalina ks. Radziwiłł (10 IV 1816-29 VI 1883), c. Michała Gedeona i Aleksandry Steckiej; ur. w Szpanowie na Wołyniu, zm. w Turynie; dzieci: Michał, Zygmunt.
 
• SALOMEA Rzyszczewska (ok. 1780-po 1810), c. Adama i Honoraty Chołoniewskiej; m. Fryderyk Józef hr. Moszyński h. Nałęcz (ok. 1780-po 1810), s. Jana Kantego i Augusty Konstancji hr. Cosel, córki Augusta II i hrabiny Hoym, marszałek wielki koronny; wnuk Aleksandra Michała i Teresy z hr. Ossolińskich Moszyńskich, skarbników podlaskich; 1v. żonaty z Barbarą Rudzieńską, wojewodzianką mazowiecką.

Źródła: Bork. Rocz. t.1/349-350, t.2/290-292; Bork. Gen. 539-542; Kos. t.2/489-490, t.3/436-441, t.4/406-407, t.5/385-387; Nies. t.8/225, t.11/391-393; Urus. t.15/378-379; Żych. t.19/97-107.