Rakowski

Rakowski h. Kościesza, vel Lach-Rakowski, rodzina mazowiecka przydomku Lach. Według Niesieckiego pochodzą z ziemi wiskiej.
Pierwotnym ich nazwiskiem było Lach, później nazwali się Rakowskimi, od wsi Rakowo-Lachowo w powiecie łomżyńskim. Wymienieją ich akta łomżyńskie 1433 r. (Kap.; Akta Łomżyńskie). Niektóre gałęzie pozostały na Mazowszu, inne osiedliły się w ziemi przemyskiej, Prusach, Warmii, na Litwie i Rusi Białej. Do Prus przenieśli się na początku XVI wieku, i nabyli tam majątek Pustniki. Jedna linia, od dóbr Pudlak na Warmii, przyjęła nazwisko Pudliński. Niektórzy z Rakowskich herbu Kościesza przyjęli nazwisko Stanisławski (Stanisławowski). Do tego herbu przyłączyli się także niektórzy Rakowscy herbu Trzywdar.
Genealogia
(osób: 46)
 
• ANASTAZJA Rakowska (ok. 1840-po 1870); m. (ok. 1860) Stanisław August Buża-Łubkowski z Łubków h. Bończa (1833-po 1870).

• FORTUNAT Rakowski (ok. 1800-po 1853), s. Józefa i NN., wylegitymowany wraz z synem w Ces. Rosyjskim i zapisany do ksiąg szlachty guberni wołyńskiej, a także do ksiąg szlachty gub. podolskiej w latach 1845-1853; ż. NN. (ok. 1810-po 1840); dzieci: Urban.

Źródła: Bon.; Bork. Sp. 352; Kap.; Nies. t.8/88; Urus. t.15/160; Żern. t.2/262.

Bożawola

 

Lubicz 

Rakowski h. Lubicz (oraz h. Bożawola), w powiatach północnego Mazowsza, na Kujawach i na Litwie. Wyszli ze wsi Rakowo w ziemi ciechanowskiej. Byli posłami i elektorami 1632, 1648, 1697 r. Występują w aktach jako właściciele m. in. wsi Wróblewo w ziemi zakroczymskiej 1721-1842, Czachy w pow. zambrowskim 1735, Kossuty w pow. augustowskim, Skibice w pow. brzeskim. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, niektórzy z herbem Drogomir. Z nich: Jakub, burgrabia grodzki bobrownicki 1745. Konstanty, łowczy parnawski 1788. Kacper, burgrabia  i subdelegat grodzki brzeski 1788. Ignacy, podprefekt inowrocławski 1813. 
Genealogia
(osób: 66)

• ANTONINA Teresa Rakowska (ok. 1820-po 1841), c. Franciszka i Brygidy Wierzbickiej; zamieszkała w parafii Bodzanów, obecnie woj. mazowieckie; m. (1841 Bodzanów) Benedykt Pomianowski (ok. 1810-po 1841), s. Walentego i Franciszki Karwowskiej; ślub w parafii Bodzanów (MK Bodzanów).

• FRANCISZEK Rakowski (ok. 1790-po 1830), s. Stanisława i Róży Skwarskiej, właściciel we wsi Potyry, parafia Naruszewo, obecnie woj. mazowieckie (Urus.); ż. (1819 Naruszewo) Brygida Wierzbicka (ok. 1800-po 1830), c. Adama i Tekli NN.; ur. prawd. Potyry, parafia Naruszewo; ślub w parafii Naruszewo, mejscowość Potyry, uwagi: szlachetni (MK Naruszewo); dzieci: Antonina, Ludwika, Romuald, Feliks.

Źródła: Bork.; Nies. t.8/88; Urus. t.15/160-161; Żern. t.2.
 

herb Trzywdar

 herb Grabie odm.

Rakowski h. Trzywdar, licznie rozrodzona rodzina mazowiecka, z ziemi łomżyńskiej, pochodząca od Jałbrzyków vel Jambrzyków herbu Grabie (Kapica Milewski), jednego pochodzenia z Chlewiotkami, Czarnowskimi, Dobrogowskimi, Drożewskimi, Jałbrzykowskimi, Kozikowskimi, Mazowskimi, Rogińskimi, Wądołowskimi i Wądołkowskimi, Wyszyńskimi herbu Grabie, oraz Wyszyńskimi herbu Trzywdar.
Jej protoplastą był Alberyk, a w wersji spolszczonej Jałbrzyk z Rogienic, który za przywilejem Władysława ks. mazowieckiego w 1436 kupił od Junoszów wsie Rakowo i Boginie w ziemi łomżyńskiej. Od pierwszej z tych wsi, zarówno Jałbrzyk, jak i jego potomkowie przyjęli nazwisko Rakowski. Od Jałbrzyków następuje ewolucja herbu Grabie, którego późną odmianą jest herb Trzywdar. Rakowscy używali też herbów wykazujących pewien stopień podobieństwa do tego ostatniego, jak Drogomir, Kościesza itd. Już w XVI stuleciu należeli do liczniejszych rodzin północnego Mazowsza, i do zamożniejszych w ziemi łomżyńskiej. Rozdzielili się na kilka gałęzi, z których jedna pozostała na Mazowszu, druga już w XVII wieku przeniosła się na Litwę, a inne w ciągu XVIII stulecia osiedliły się w południowych prowincjach Rzeczypospolitej, na Rusi Czerwonej, Ukrainie i Podolu. 
W XIX stuleciu posiadali m. in. dobra Tyszowce w guberni lubelskiej, oraz Starawieś w Galicji. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, niektórzy z nich z herbami Kościesza i Drogomir. Z tej rodziny: 2 senatorów: 1 wojewoda i 1 kasztelan 1607 — 1639.
Genealogia
(osób: 161)
 
• KAROLINA Rakowska (ok. 1820-po 1850), c. Cypriana i Pulcherii Szaszkiewicz; m. (ok. 1840) Edward Marian Jaroszyński h. wł. in. Korczak odm. (1815-po 1850), właściciel dóbr Bogdanówka.

• LUDWIK z Rakowa Rakowski (ur. ok. 1830), s. Floriana i Zofii Zielińskiej, radca Towarzystwa Ubezpieczeń w Król. Polskim, właściciel dóbr Tyszowce w guberni lubelskiej; 1ż. NI. Giżycka; dzieci: Florian, Wanda; 2ż. Maria Kołaczkowska; dzieci: Tadeusz, Maria, Janina.

Źródła: Bork. Rocz. t.1/538, t.2/629-631; Nies. t.8/88-89; Urus. t.15/162-164.