Świderski h. Lubicz i Pogoń litewska. –
Rodzina Świderskich herbu Lubicz, wywodzi się z Mazowsza, i od wieków
używała przydomku Wągl, który w dawnych dokumentach pisany był Wangyel i
Wongyel, a więc zgodnie z dzisiejszą wymową Wągiel (lub może Węgiel).
Wzięli nazwisko od wsi Świdry w ziemi czerskiej i w księgach grodzkich już w 1433 r. wymieniany jest dziedzic tej wsi Jakusz (Jakub) Świderski. Ci Lubiczanie Wągle–Świderscy przesiedlili się w XVI wieku do ziemi łukowskiej i na Podlasie, a następnie na Litwę i tam posiadali dość obszerne majątki ziemskie.
Rodzina litewska Świdrygiełło-Świderskich herbu Lubicz i Pogoń litewska, używająca również przydomku Wągl, której protoplastą miał być w. książę litewski Świdrygiełło (litew. Švitrigaila), brat króla Władysława Jagiełły, wyniesiony na tron w 1430, a strącony z niego w 1432 r. Według dokumentów cytowanych przez Kosińskiego w Przewodniku heraldycznym, miał on pozostawić potomstwo od którego pochodzić ma rodzina Świderskich z przyd. Świdrygiełło. Jednak Wolff w swoim znakomitym opracowaniu nie wymienia takiego rodu pośród rodzin książęcych (Józef Wolff, Kniaziowie litewsko-ruscy). Wydaje się zatem, że legenda o książęcym pochodzeniu tej rodziny pozostaje wyłącznie legendą. Na Litwie zamieszkiwali głównie w woj. nowogrodzkim, pow. lidzkim, gdzie posiadali m. in. dobra Rusinowicze, Pawlikowszczyznę, Lachowicze, Kruchowicze i Bordiacze. Co ciekawe, w ich ręku były też majątki w woj. lubelskim – Kazimierz i Niedzioła, oraz Świdry w ziemi łukowskiej, od których mieli wziąć nazwisko Świderscy. Jedna gałąź osiedliła się na Rusi Czerwonej, gdzie posiadała w XIX wieku majątek Dzwinacz Górny.
Herb – tarcza podzielona w poprzek; w górnej części Pogoń litewska, w polu czerwonym rycerz zbrojny na białym koniu w prawo biegnącym, na koniu czaprak czerwony o potrójnej złotej frędzli, rycerz dzierży w ręku szablę wzniesioną do cięcia, a na jego lewem ramieniu tarcza o krzyżu złotym podwójnym, w dolnej części tarczy herbowej herb Lubicz tj. w polu błękitnym podkowa srebrna, na której szczycie krzyż kawalerski srebrny i podobny w jej wnętrzu, na hełmie w koronie trzy pióra strusie. Mieli też używać herbu Lubicz z odmianą – nad tarczą, zamiast hełmu z trzema strusimi piórami, jak w zwykłym Lubiczu, znajdowała się mitra książęca.
Genealogia
(osób: 30)
•
JULIAN Wągl Świdrygiełło-Świderski (ok. 1840-po 1880), s. Adama i
Genowefy Sąchockiej, właściciel dóbr Koden-Placencja i Kopytów na
Podlasiu, a później Dzwinacz Górny k/ Tarnawy i Boberka w Galicji; po
przedstawieniu odpowiednich dokumentów, decyzją Trybunału Cywilnego w
Warszawie z dn. 11 XI 1871 r. uzyskał prawo używania nazwiska
Świdrygiełło, a decyzją tegoż Trybunału z dnia 15 I 1871 r. prawo
używania tytułu ksążęcego; ur. Warszawa, chrz. 1840 (MK Warszawa: św. Krzyż); ż. (ok. 1865 Dzwinacz Górny) Józefina Wierzbicka
(ok. 1845-po 1870), c. Stanisława z Jabłonny na Podlasiu i NN.,
właścicielka dóbr Radziszewo i Kołaków na Litwie; dzieci: Stanisław,
Ludwika.
Źródła: Bork. Rocz. t.1/560, t.2/684; Kos. t.3/504; t.4/459-464; t.5/492-505; Nies. t.6/571-572.
Świderski h. Ślepowron (in. Bujno), vel Korwin-Świderski, Świdurski, Szwiderski, drobna szlachta mazowiecka, przydomku Mrozik vel Mrożek. Nazwisko wzięli od wsi Świdry w ziemi wiskiej. Były dwie lub trzy wsie tej nazwy: Świdry Awisa (Awissa, a Wissa) w parafii Wąsosz (Szczuczyn) oraz Świdry Dobrzyce (dziś Dobrzyca) i Ś. Podleśne w parafii Grabowo, obecnie pow. Grajewo, woj. podlaskie. W latach 1486-1490 na Dobrzycy vel Świdrach dziedziczyli Paweł Świder oraz Piotr de Dobrzyca, obaj herbu Bujno (Ślepowron). Świderscy podpisali elekcje 1632, 1674 i 1697, 1733 r. z ziemią wiską. Z nich: Maciej Świderski, podsędek wiski, podpisał dekret przeciwko heretykom 1525. Jan, podstarości wąsoski i poborca 1626, poseł na sejm i elektor królewski 1632. Wojciech, elektor, komornik wąsoski 1674. Stanisław, sekretarz i dworzanin króla Jana, „długie prace w Persyi dla ojczyzny ponosił, które wspomina Konstytucya 1678” (Nies.). Felicjan, elektor, stolnik i sędzia grodzki wiski 1733. Świderscy herbu Ślepowron zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862. Genealogia
(osób: 322)
• BRONISŁAWA Świderska h. Ślepowron (ok. 1847-po 1872), c. Kaliksta i Wiktorii Wnorowskiej; zamieszkała Suwałki, pow. Suwałki, woj. podlaskie; ur. Białaszewo, parafia Białaszewo, obecnie pow. Grajewo, chrz. 1847 (MK Białaszewo); m. (1870 Białaszewo) Stanisław Jaroszyński (ok. 1840-po 1872), s. Walentego i Anny Marszewskiej; ślub w parafii Białaszewo, miejscowość: Białaszewo (MK Białaszewo); dzieci: Wiktoria Anna Jaroszyńska (ur. 1872 Suwałki).
• KALIKST Ignacy Świderski h. Ślepowron (1804-po 1850), s. Kajetana i Justyny Boufał (Bouffał), podkomorzyc królewski; dziedzic wsi Białaszewo, parafia Białaszewo, obecnie pow. Grajewo, woj. podlaskie; ur. Niećkowo, parafia Wąsosz, obecnie pow. Grajewo, chrz. 1804 (MK Wąsosz); wylegitymowany ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862 z herbem Ślepowron (Szl. Król.); ż. (1833 Kolno) Wiktoria Anna Wnorowska (ok. 1810-po 1850), c. Ignacego i Anny Święszkowskiej; ślub w parafii Kolno, pow. Kolno, obecnie woj. podlaskie, miejscowość: Czernice (MK Kolno); dzieci: Anna, Władysław, Kamila, Justyna (Aspazja), Bronisława.
Źródła: Bork. Sp. 434; Dw. Teki; Elekt. t.1/356, t.2/222; Nies. t.8/572; SGKP t.11/650; Szl. Król.; Żern. t.2/403; Wolff, Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI wieku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz