Starzeński

Starzeński h. Lis, czasem mylnie Starzyński, w ziemi sieradzkiej i Wielkopolsce. 

Nazwisko wzięli od wsi Starzenice w ziemi wieluńskiej, a że wieś ta leży w pobliżu Rudnik i Biskupic, wsi gniazdowych Rudnickich i Biskupskich herbu Lis, należy więc wnioskować, że Starzeńscy są jednego z tymi rodzinami pochodzenia i należą do tej gałęzi rodu Lisów vel Mzurów, która osiedliła się w ziemi sieradzkiej już w epoce piastowskiej. 

Gałąź ta, w XIII i XIV wieku, pod nazwiskiem Światopełk, piastowała wysokie dostojności i posiadała rozległe majątki. Używała tytułu hrabiów (comes) z Bechcic, który to tytuł Rudniccy, jedna z gałęzi Świalopełków-Mzurów, używali jeszcze w XV stuleciu. 

Jedna linia Starzeńskich przesiedliła się na Ruś Czerwoną i tam otrzymała tytuł hrabiowski austriacki z odmianą w herbie 20 XII 1780, dyplom 20 IX 1781, zatwierdzenie w Król. Polskim 1849 i 1853. Wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w XIX wieku. 

Z tej rodziny 1 senator: kasztelan gnieźnieński 1763 — 1781. Podobno gałęzią Starzeńskich h. Lis ma być rodzina Starzyńskich h. Doliwa. 

Genealogia
(osób: 137) 

• KAZIMIERZ Starzeński h. Lis (1806-22 XI 1877), s. Ksawerego i Katarzyny Jaworskiej, szambelan austr., tajny radca, pułkownik, członek dożywotni Izby Panów, regimentarz pułku Krakusów 1866; właściciel dóbr Góra Ropczycka w Galicji; 1ż. Teofila Pawlikowska; 2ż. Maria Smorągiewicz; dzieci: Edward, Julia, Kazimiera, Karol.

 

• MARIA Filomena hr. Starzeńska h. Lis (24 V 1882-1962), c. Edwarda i Minny Bandeson; ur. Wiedeń; 1m. Arpad Antoni Józef Chwalibogowski h. Nałęcz (1876-po 1900); dzieci: Janina Chwalibogowska (ur. ok. 1910); 2m. (p. 1912) Józef Wężyk z Wielkiej Rudy h. Wąż (1877-1931); dzieci: Henryk (ur. 1912), Lucjan (1918-1981) – Wężykowie.

Źródła: Bork. Rocz. t. 1/361-365, t. 2/312-317; Kos. t. 5/452-462.