Leski

Leski h. własnego (in. Gończy, Pies gończy), w Prusach Zachodnich i Wielkopolsce. Według Bonieckiego wyszli ze wsi Leszcz k/ Torunia. 

Wieś Leszcze nazywała się po niemiecku Heselecht, stąd Lescy w Prusach pisali się von Heselecht, co przekręcano na Leselicht lub Eselicht. Obecnie wieś Leszcz znajduje się w gminie Łubianka, pow. Toruń, woj. kujawsko-pomorskie. 

Piotr z Leszcza, ławnik ziemski chełmiński 1311 r. i dwaj Bażyńscy otrzymali 1321 r. od Wielkiego Mistrza 1,440 włók pod Dąbrównem. Na ziemiach tych założyli kilkanaście wsi, a między nimi także Leszcz. Piotr z Leszcza, 1399 r. dziedzic Leszcza, Hankowic i Klęczkowa. Otto Leski podpisał 1440 statut związkowy pruski. 

Lescy herbu Gończy podpisali elekcje 1697 r. z ziemią dobrzyńską, 1733 r. z woj. malborskim i chełmińskim. Posiadali tytuł baronowski pruski. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862. Z nich: 1 biskup 1747—1758.

Herb — w polu czerwonym dwa srebrne charty w złotych obrożach wspięte, odwrócone od siebie. Nad hełmem w koronie dwie połowy chartów jak na tarczy. Tak opisuje ten herb Siebmacher (Ostr.). Niesiecki z manuskryptu o Familiach Pruskich i osobistej informacji pisze, że tarcza jest wzdłuż przedzielona, a nad chartami mur; w koronie zaś jeden chart. 

Genealogia
(osób: 68)

• JAN Stanisław Kostka Tomasz Leski h. wł. (ok. 1795-23 X 1832), s. Józefa i Justyny Pruszak h. Leliwa, nadzwyczajny referendarz stanu, komisarz obwodu warszawskiego; zamieszkały Warszawa; chrz. 1795 Jeleńcz, zm. Warszawa (Sęcz.; MK Jeleńcz; Kur. Warsz.); ż. (4 VI 1822 Warszawa) Apolonia Agnieszka Franciszka Okęcka z Krobowa h. Radwan (1802-1848), c. Onufrego i Aleksandry Gogolewskiej h. Rola (MK Warszawa: ASC Cyrkuł IV); dzieci: Zofia, Stanisław, Maria, Jakub, Feliksa.

• ZOFIA Leska h. wł. (1825-1883), c. Jana Stanisława i Apolonii Okęckiej h. Radwan (Sęcz.); m. Adam vel Tomasz Adam Okęcki z Krobowa h. Radwan (ok. 1820-po 1855), s. Michała i Teofili Boskiej h. Jasieńczyk; ślub w parafii Grójec, obecnie pow. Grójec, woj. mazowieckie, uwagi: matka panny występuje w akcie jako Marcelina (MK Grójec); dzieci: Michał (ur. 1847), Stanisław (1853-1880), Aleksander (ur. 1855) – Okęccy.

Źródła: Bon. t. 14/96-97; Dw. Teki; Kos. t. 1; Nies. t. 6; Ostr. nr 1758; Urus. t. 8/344-345.

 

Leski h. Ostoja, vel Łęski, stanowią zapewne jedną rodzinę z Łęskimi tego herbu. Według Bonieckiego, mieli być ze wsi Leszcze w pow. bydgoskim, skąd dość wcześnie rozeszli się po całej Polsce. Lescy herbu Ostoja, wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym w latach 1836-1862, wywodzili się od Andrzeja Łęskiego, dziedzica dóbr Chwalibogowo, w parafii Bardo, pow. Września.

Jakub, sędzia z Leszczy, świadczył 1315 r. przy rozgraniczeniu Kotomierza w pow. bydgoskim (KWP). Jan, Maciej i Wojciech, dziedzice Leszczy 1583 roku. Jan, dziedzic części Pomianowic w pow. inowrocławskim 1583, a Jakub części Błonia, w pow. łęczyckim 1576 (Paw.). 

Niesiecki pisze o nich, że są w woj. sandomierskim, z którym podpisali elekcję 1669 r. W roku 1697 podpisali obiór Augusta II z ziemią chełmską. W końcu XVIII wieku wylegitymowali się ze szlachectwa w ziemstwie witebskim potomkowie Andrzeja, który za zasługi wojenne otrzymał na początku XVIl wieku dobra w pow. uświackim. Nie ma całkowitej pewności, że to nie jedna rodzina z Leskimi herbu Gończy (podobieństwo w symetrii obu herbów). 

Poza wymienionymi są jesze inne rodziny tego nazwiska. O Leskich herbu Dołęga wspomina Paprocki, pisząc że to dom rozrodzony na Mazowszu. Ich gniazdem jest prawdopodobnie wieś Leski pow. Lipno. Dworzaczek pisze o Leskich z Leszcz pod Koninem, wśród których mieli być Pomianowie. Wittyg dodaje Leskiego herbu Sulima. Należy jednak pamiętać i o tym, że w pisowni XV, XVI, a czasem jeszcze i XVII wieku nazwisko Leskich nie różniło się niczym od Łęskich, formujących swoje od wsi Łęg czy Łąg (wśród nich Łęscy herbu Ostoja). Leskich tylko z rzadka pisano: Liescy, Lyescy, Leszcy, Lesczcy, co oczywiście wyklucza Łęskich (Dw. Teki).

Genealogia
(osób: 43)

 

• KAZIMIERZ Karol Stefan Leski h. Ostoja (26 XII 1828-1914), s. Konstantego i Brygidy Łukomskiej h. Szeliga, urzędnik Kolei (Drogi Żelaznej); ur. Raków, w pow. gostyńskim, uwagi: „urodzony”, chrz. 1829 r. Żychlin, zm. Zgniłe Błoto, parafia Bełdów, gm. Aleksandrów Łódzki, pow. Zgierz, lat 86 (MK Bełdów, MK Żychlin); ż. (1854 Bełdów) Matylda Lebelt (1829-9 XI 1901), c. Antoniego i Beaty Szadówny (Szade?); ur. Ozorków, zm. Skierniewice, lat 72, uwagi: żona Kazimierza (MK Skierniewice); ślub w parafii Bełdów, gm. Aleksandrów Łódzki, pow. Zgierz, uwagi: on kawaler lat 26, ona panna lat 25, przy rodzinie (MK Bełdów); dzieci: Michał.

 

• WIKTORIA Leska h. Ostoja (ok. 1834-30 III 1885), c. Konstantego i Brygidy Łukomskiej h. Szeliga, żona naczelnika wydziału zarządu poczty, zamieszkała w Warszawie, w parafii św. Aleksandra; ur. miasto Raków, w pow. gostyńskim, zm. Warszawa, lat 51, poch. Cm. Powązkowski (Cm. Pow.); m. (3 II 1864 Warszawa) Władysław Piotr Jan Hrubant (ok. 1824-30 III 1885), s. Wita i Joanny Gutowskiej, urzędnik Królestwa Kongresowego 1851-1866, naczelnik wydziału zarządu poczt, naczelnik oddziału kontroli wypłat zarządu poczt 1863-1866; rodzice jego mieszkali w 1864 r. we wsi Jabłona, pow. radzyński; ur. Jabłona, zm. Warszawa, lat 61, poch. Cm. Powązkowski (A. Kulecka, Urzędnicy Królestwa Polskiego; MK Warszawa: św. Aleksander; Cm. Pow.); ślub w parafii św. Aleksandra, on wdowiec lat 40, ona panna lat 27, przy ojcu, matka nie żyje, świadkowie: Kazimierz Leski, brat nowozaślubionej, urzędnik Drogi Żelaznej, lat 30, oraz Józef Tomaszewski, obywatel, lat 28, obaj zamieszkali w Warszawie, pierwszy przy ul. Mokotowskiej 1661 (MK Warszawa: św. Aleksander); 1v. (1848 Warszawa) Walentyna Crete (ok. 1825-1863); dzieci: 1/ Maria Konstancja Hrubant (1866-po 1886); ur. Warszawa; voto: (1886 Warszawa) Juliusz Gustaw Nowak (ok. 1860-po 1886).

Źródła: Bon. t. 14/97-98; Dw. Teki (Regesty); Nies.; Szl. Król.; Urus. t. 8/345-346.