Kitnowski

Kitnowski h. Cholewa, vel Kintowski, von Kintenau (Kinten), z Kitnowa i Kitnówki, w woj. chełmińskim, obecnie pow. Grudziądz, gm. Gruta. Osiedlili się na ziemiach pruskich. Stanowią odgałęzienie rodziny Umińskich herbu Cholewa. Kitnowscy założyli następnie Kitnowo, w pow. ostródzkim, gm. Grunwald.

„Heraldycy przypisują Kitnowskim herb Cholewę, a tymczasem Pietrasz Kitnowski z Kitnowa, z ziemi pruskiej, okręgu chełmińskiego, zganiony przez Krystyna Kalinowskiego, dowiódł 1400 r. w Brześciu szlachectwa i herbu Trzy golenie złote, zawołania Borzymy, przy czym świadczyli mu współherbowni, Janusz Kwiatkowski i Dominik Chotnowski. Widoczne z tego, że na Kitnowie dwa oddzielne rody siedziały” (Bon.). 

Konrad z Kitnowa ławnik sądu leńskiego chełmińskiego w latach 1306-1312. Fryderyk i Mikołaj, bracia Kitnowscy, wraz z Ryńskimi, założyli 1397 r. Związek Jaszczurczy, do którego 1408 r. należał i Jan Kitnowski. Mikołaj umarł 1408 r. W wojnach krzyżacko-polskich, za Władysława Jagiełły, Fryderyk z Kitnowa poniósł straty na 1,600 grzywien, i 1,000 zł węgierskich w Kitnowie i Daszkowie, o czym zeznaje 1413 r. w procesie przeciw Krzyżakom (Lites.). 

Piotr i Hartwik, bracia z Kitnowa, otrzymali 1335 r. 80 włók w pow. ostródzkim, na których założyli Kitnowo, Dąbkowo i Miejską Wolę (Kętrz.). Do nich należało i Kitnówko, które jeszcze do 1801 r. było w połowie własnością Wiktorii Grabowskiej i Józefy Komierowskiej, sióstr Kitnowskich.

Jerzy zamieszkały w woj. malborskim, żonaty 1545 r. z Gertrudą Straszyńską, sędzianką ziemską malborską. Daniel Kitnowski, sądowy ziemski chełmiński 1648 r., żonaty z Pisińską (Pisieńską). Jan Ignacy, stolnik chełmiński 1676 r., żonaty z Barbarą Żółkiewską. Kitnowski, towarzysz chorągwi Strzałkowskiego, uwolniony z niewoli tatarskiej 1668 r. 

Adrian (zm. 1684), podwojewodzi malborski 1654 r., surrogator człuchowski 1661 r., sędzia malborski, poseł na sejm 1653 i 1661 r., z tego ostatniego był deputowanym na Trybunał skarbowy; pochowany w kościele farnym malborskim (Vol. Leg.). Był żonaty z Konstancją Gissówną.

Bracia: Bogusław, chorąży michałowski 1714 r., oraz Kazimierz, dworzanin królewski 1697 r., następnie chorąży pomorski 1725 r., podpisali z woj. malborskim elekcję Augusta II-go 1697 r. Tenże Kazimierz, ożeniony z Marianną Sartawską, poseł woj. pomorskiego, i Jan, syn Bogusława, podpisali 1733 r. konfederację generalną warszawską (Oblig. Gr. Warsz.)

Genealogia 
(osób: 24)

• JÓZEFA Małgorzata Brygida Kitnowska h. Cholewa (ok. 1775-po 1810), c. Maurycego i Magdaleny Pawłowskiej; w aktach także: Józefina K., błędnie: Kitanowska (Bon.; MK Zwoleń; MK Drwalew); m. (1797 Jeżewo) Franciszek Komierowski h. Pomian (ok. 1770-po 1810), s. Antoniego Józefa i Marianny Kempskiej h. Jastrzębiec (Boleścic), cześnikiewicz inowrocławski; jego synowie wylegitymowali się ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym w latach 1836-1862; ślub w parafii Jeżewo, w pow. świeckim (Bon.); dzieci: 1/ Jan Paweł (1798-1882); ur. Drwalew lub Warszawa, zm. Warszawa, lat 85; voto: Teresa Pudłowska (ok. 1810-po 1882); 2/ Franciszek Ksawery (ur. ok. 1800 Drwalew); 3/ Julian (ok. 1810-po 1836); voto: (14 V 1834 Grójec) Emilia Skulska (ok. 1810-po 1834), c. Stefana i Katarzyny NN.; ślub w parafii Grójec, pow. Grójec (MK Grójec); 4/ Ludwik Walenty (13 VIII 1812-po 1840); ur. Warszawa (MK Warszawa: ASC Cyrkuł III); voto: (2 II 1840 Zwoleń) Kornelia Lemańska (ok. 1820-po 1840), c. Ludwika i Teodory Bagieńskiej; ślub w parafii Zwoleń, pow. Zwoleń, miejscowość: Zwoleń (MK Zwoleń) – Komierowscy.

• MAURYCY Ignacy Józef Kitnowski h. Cholewa (ok. 1740-po 1785), s. Jana Seweryna i Małgorzty bar. Wolff a Ludinghauzen h. wł., chorążyc pomorski; małoletni w 1752 r., kiedy matka jego Małgorzta bar. Wolff, w jego oraz w swoim imieniu, występując o spadek po ol. Kazimierzu i Mariannie małż. Kitnowskich, chorążych pomorskich, mianując plenipotentem Józefa-Kazimierza Dzierzgowskiego; dziedzic w 1766 r. dóbr Falmirowo, Dobrzyniewo, Gruszka, Młotkowo, Gromadno, Młotkówko, Kijaszkowo, Krogulaszko i młyna Klawek, w pow. nakielskim; pisał się: M. Kitnowski z Kitnowa na Kitnówku; w aktach także: Józef K. (Bon.; Dw. Teki; AGZ Nakło); ż. Magdalena Pawłowska (ok. 1750-po 1785); dzieci: Nepomucena, Józefa, Antoni.

Źródła: Bon. t. 10/106-107; Nies.; SGKP t. 4/116; Urus. t. 6/362-363.