Russocki

Russocki h. Korab vel Rusocki, rodzina wielkopolska, biorąca nazwisko od wsi Russocice in. Russoczyce. Pisali się z Łaska, co wskazuje na jedno pochodzenie z Łaskimi tegoż herbu. Russoccy herbu Korab zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w 1847. Z tej rodziny: 3 kasztelanów 1511 — 1597.
Poza Russocicami należały do nich w różnym czasie m.in. dobra Chrzamblice, Smolino, Grzymiszewo, Goszdowo i Damba w pow. konińskim, Brudzewo, Bolemowo, Mojkowo, Chmielnik, Broniszewice, Lipe, Suchorzewo, Mostki, Siedlatkowo i Wąsosz w pow. kaliskim, Zawartki w pow. łęczyckim.
Genealogia
(osób: 57)
 
• DOROTA Russocka (ok. 1570-po 1609), c. Wojciecha i Barbary Złotkowskiej, dziedziczka części wsi Brudzewo, Bolemowo i Lipe po ojcu, które sprzedała 1609 Stanisławowi Jemielskiemu; m. (ok. 1590) Maciej Trąmpczyński (ok. 1560-po 1600), s. Wojciecha i NN., dziedzic na ½ miasta Książ i wsi Radaszkowo, Zakrzewo i folwarku Kiączyno w pow. kościańskim (AGZ Kościan).

• MIKOŁAJ Russocki vel Rusocki (ok. 1491-1548), s. Jana i Małgorzaty NN., kasztelan biechowski 1511, starosta łęczycki, rawski, przedecki, margoniński 1523; dworzanin Aleksandra Jagiellończyka, poseł do króla Jana Węgierskiego 1534; kłócił się o posag swej żony Anny Lubrańskiej z jej krewnym Tomaszem Lubrańskim, kasztelanem brzesko-kujawskim, zabił go, za co zapozwany przed króla Zygmunta I w 1538, przybył na sądy z ogromną liczbą swoich stronników; król zrazu chciał surowo ukarać winnego, lecz wkrótce dał się przebłagać, ale od dworu usunął; ż. (p. 1542) Anna z Lubrańca Lubrańska h. Godziemba (ok. 1510-po 1542); dzieci: Mikołaj, Stanisław.

Źródła: Dw. Teki; Kos. t.1; PSB t.33; Urus. t.15/314.

Russocki h. Zadora (in. Płomieńczyk, Lwia głowa) vel Rusocki, czasem mylnie Russecki, rodzina małopolska, pochodząca od Bąków z Brzezia, jednego pochodzenia z Lanckorońskimi. Od Russockich z kolei wywodzą się Chrząstowscy i Paszkowscy. Russoccy wzięli nazwisko od swego dziedzictwa, wsi Russocice in. Russoczyce w woj. krakowskim, parafii Czernichów, lecz pisali się zawsze z Brzezia. Z czasem rozdzielili się na dwie główne gałęzie – krakowsko-zatorską i oświęcimsko-rudzką, oraz szereg bocznych odnóg, głównie kalwińskich. Byli fundatorami kościoła farnego w Oświęcimiu 1470, jednak począwszy od XVI wieku wielu z nich przeszło na kalwinizm, trzymając się tego wyznania jeszcze w XIX wieku. Z tej rodziny Mikołaj cześnik krakowski 26 IV 1803, oraz Józef szambelan austriacki w 1808 zostali hrabiami austriackimi; później otrzymali potwierdzenie tego tytułu w Królestwie Polskim.
Genealogia
(osób: 200)
 
• KAMILLA (Marianna Ludwika Kamilla) Russocka (1814-8 XI 1881), c. Kajetana i Marianny Dembińskiej; zm. Grodkowice k/ Bochni, poch. w kaplicy w Brzeziu; m. (1833) Marcjan Władysław z Żelanki Żeleński h. Ciołek (1804-23 II 1846), s. Andrzeja i Józefy de Dahlke, dziedzic Grodkowic; kapitan wojsk polskich w 1831, początkowo kalwin, w 1828 pod wpływem matki i sióstr przeszedł na katolicyzm; w czasie tzw. rzezi galicyjskiej, stanąwszy w obronie ciężko w jego oczach pokaleczonej żony, został zamordowany w Grodkowicach; ur. Grodkowice, zm. tamże, poch. Brzezie.

• WŁODZIMIERZ Józef hr. z Brzezia Russocki (7 III 1818-16 V 1890), s. Józefa Tomasza i 1ż. Justyny Kalinowskiej, tajny radca i szambelan austriacki, członek Stanów galicyjskich, poseł na sejmy galicyjskie, prezes galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego we Lwowie 1883, wiceprezes galicyjskiej Kasy Oszczędności we Lwowie; właściciel dóbr Lipica Dolna i Duliby w Galicji; odznaczony Orderem Leopolda i Żelaznej Korony II klasy; zm. Lwów; ż. (26 IX 1841 Lwów) Izabella Apolonia hr. Dunin-Borkowska (9 II 1821-11 II 1908), c. Franciszka z Gródka i Franciszki Anny hr. Dzieduszyckiej, właścicielka dóbr Głuchowice w pow. lwowskim, dama Krzyża Gwiaździstego i dama pałacowa cesarzowej austriackiej; ur. Gródek, zm. Lwów; dzieci: Władysław, Jadwiga, Kazimierz, Artur. 

Źródła: Bork. Rocz. t.1/346-347, t.2/286-287; Bork. Gen. 530-533; Kon. 263-267; Kos. t.2/480-486; Krzep. Młp.; Nies. t.8/197-198, Urus. t.15/315-316.

Ruszkowski

Ruszkowski h. Pobóg vel Ruskowski, błędnie Roszkowski, rodzina sieradzka, pisali się z Rokszyc (Roksic), wsi położonej w województwie łódzkim, powiecie piotrkowskim, gminie Wola Krzysztoporska, a dziedziczyli na majątku Złoczew w pow. sieradzkim, niedaleko Wielunia. Nazwisko wzięli od wsi Ruszków w pow. sieradzkim, gminie Brzeźnio. Jan, sędzia ziemski brzeski kujawski 1546. Stanisław, dworzanin Zygmunta Augusta 1570. Stanisław, miecznik sieradzki, chorąży kaliski 1593, fundował Bernardynów w Złoczewie (Urus.).

Rychłowski

Rychłowski h. Nałęcz (odm.), senatorska rodzina sieradzka, wzięła nazwisko od wsi Rychłowice. W początkach XVI stulecia posiadała ogromny majątek Krotoszyn. W XVIII stuleciu dzieliła się na dwie linie, jedną piszącą się z Ostrowa, drugą z Masłowic. Z nich: 3 kasztelanów 1734 — 1780.
Oprócz Nałęczów byli jeszcze Rychłowscy herbu Jastrzębiec i Samson.
Genealogia
(osób: 46)

• ALICJA Rychłowska (17 VII 1903-po 1926), c. Antoniego i Marii Zabłockiej; ur. Mieszkowo (MK Poznań: Św. Marcin); m. (15 VI 1926 Poznań, Św. Marcin) Hilary Gottowt (14 I 1898-po 1926), s. Jana i Kazimiery Joczówny, urzędnik bankowy w Poznaniu; ur. Nacza.

• ZYGMUNT Rychłowski (1863-1932), s. Maksymiliana i 2ż. Ludwiki Zabłockiej, adwokat w Poznaniu (PTPN); ż. (p. 1893) Michalina Modlibowska h. Dryja (ok. 1870-po 1900); dzieci: Stanisław, Jerzy, Zbigniew.

Źródła: Dw. Teki; Kos. t.1; Nies.; Urus. t.15/331-333.

Rylski

Rylski h. Ostoja, vel Ścibor-Rylski, licznie rozrodzona rodzina na Mazowszu i w Małopolsce, pisząca się z Wielkiego Rylska w woj. rawskim, niedaleko Rawy. Używali przeważnie przydomku Ścibor, jednak

Rzewuski

Rzewuski h. Krzywda vel Beydo-Rzewuski, licznie rozrodzona rodzina podlaska, wywodząca się z Rzewusk, a będąca w rzeczywistości gałęzią podlaskiej familii Beydo (na pamiątkę tego, niektórzy z Rzewuskich używali tego nazwiska jako przydomku). Pierwszą znaną osobą noszącą to nazwisko był Paweł Rzewuski, wymieniany w dokumentach kancelarii sądu ziemskiego drohickiego w 1479. Na popis pospolitego ruszenia do Radoszkowic k/ Mińska na Białorusi przybyło w 1567 w sumie 34 właścicieli dóbr Rzewuski na Podlasiu. Z tego z Rzewusk Zawad stawiło się 24 szlachciców, zaś z Rzewusk Żali dziesięciu. Dla rozróżnienia się, używali różnych przydomków – Balik, Śmieszek vel Śmieszkowicz, itd. Jedna gałąź tej rodziny doszła do magnackiego znaczenia w XVIII stuleciu. Linia, pochodząca od Stanisława Mateusza, hetmana wielkiego koronnego, otrzymała tytuł hrabiowski austriacki 1818, zatwierdzony w Cesarstwie Rosyjskim 1856. Rodzina Rzewuskich wydała: 3 wojewodów, 3 hetmanów, 1 kasztelana krakowskiego, 1 ministra i 2 kasztelanów 1706 — 1793.
Współcześnie żyje w Polsce ponad tysiąc osób posługujących się nazwiskiem rodowym Rzewuski. Najwięcej mieszka w Warszawie i okolicy, oraz na terenie byłego województwa siedleckiego.
Genealogia
(osób: 101)
 
• ADAM Wawrzyniec hr. Rzewuski (1760-1825), s. Stanisława Ferdynanda i Katarzyny Radziwiłł, właściciel dóbr Pohrebyszcze, rotmistrz kawalerii narodowej 1778, podpułkownik w pułku im. Potockich 1784, kasztelan witebski 1790-1793, poseł na sejmy 1782-1793, przeciwnik reform i konstytucji na Sejmie Czteroletnim; odznaczony Orderem Orła Białego 11 V 1791; po rozbiorach stale mieszkał w Petersburgu, marszałek szlachty guberni mohylewskiej, senator rosyjski; publicysta, zajmował się także poezją; mason, wielki mistrz loży Orła Białego w Petersburgu 1819, oraz Wielkiej Loży Astrei 1820; 1ż. Justyna Rdułtowska, c. Chryzostoma i Franciszki Rzewuskiej; dzieci: Henryk, Karolina, Adam, Ernest, Ewelina, Aleksandra, Paulina; 2ż. Anna Dzierżek, c. Teodora i Heleny Świejkowskiej; 2v. żona Hieronima Sobańskiego.

• EWELINA hr. Rzewuska (1803-1882), c. Adama Wawrzyńca i 1ż. Justyny Rdułtowskiej, właścicielka dóbr paulińskich w guberni wołyńskiej, horonostajpolskich, wierzchowieńskich i borszczajowieckich w gubernii kijowskiej (Bork.); 1m. Wacław Hański (zm. 1841); 2m. (III 1850, związek nielegalny) Honoriusz (Honore) Balzac (zm. 18 VIII 1850), pisarz francuski.

Źródła: Bork. Rocz. t.1/347-348, t.2/287-290; Bork. Gen. 533-539; Dw. Gen.; Kos. t.1/558-563, t.2/487-488, t.3/434-436; Nies.

Rzyszczewski

Rzyszczewski h. Pobóg vel Ryszczewski, stara rodzina wołyńska, wywodząca się z bojarów ruskich, wymieniana już w 1528 r. w Metryce Wołyńskiej. Wzięła nazwisko od dziedzicznego majątku Rzyszczew w pow. łuckim. Jedna linia otrzymała w 1845 dziedziczny tytuł hrabiowski austriacki. Z tej rodziny 2 kasztelanów 1774 — 1792.
Rzyszczewscy byli właścicielami m. in. dóbr Rzyszczew, Koźlaki, Pań- kowce, Wyżgrodek, Rydoml, Żukowce, Uwin, Iwanie, Buszaki, Rokitno, Oleksiniec Nowy i Stary w pow. łuckim i krzemienieckim, na Wołyniu, Powołoczysk w Galicji, dawnej królewszczyzny Rawicz w woj. sandomierskim, wsi Giełczyn w woj. mazowieckiem, Żelazne, Rososze i Rososzki w ziemi czerskiej, Wielkie i Małe Krzycko w pow. wschowskim, w Wielkopolsce. 
Genealogia
(osób: 80)
 
• LEON hr. Rzyszczewski (12 II 1815-23 VII 1882), s. Gabriela i Celestyny ks. Czartoryskiej, historyk, wydawca „Kodeksu dyplomatycznego Polski", współredaktor „Biblioteki Warszawskiej”; właściciel dóbr Rzyszczew, Pańkowce i Koźlaki na Wołyniu; absolwent Liceum Krzemienieckiego; ur. w Żukowcach na Wołyniu; ż. (23 I 1836 Stefanów) Michalina ks. Radziwiłł (10 IV 1816-29 VI 1883), c. Michała Gedeona i Aleksandry Steckiej; ur. w Szpanowie na Wołyniu, zm. w Turynie; dzieci: Michał, Zygmunt.
 
• SALOMEA Rzyszczewska (ok. 1780-po 1810), c. Adama i Honoraty Chołoniewskiej; m. Fryderyk Józef hr. Moszyński h. Nałęcz (ok. 1780-po 1810), s. Jana Kantego i Augusty Konstancji hr. Cosel, córki Augusta II i hrabiny Hoym, marszałek wielki koronny; wnuk Aleksandra Michała i Teresy z hr. Ossolińskich Moszyńskich, skarbników podlaskich; 1v. żonaty z Barbarą Rudzieńską, wojewodzianką mazowiecką.

Źródła: Bork. Rocz. t.1/349-350, t.2/290-292; Bork. Gen. 539-542; Kos. t.2/489-490, t.3/436-441, t.4/406-407, t.5/385-387; Nies. t.8/225, t.11/391-393; Urus. t.15/378-379; Żych. t.19/97-107.

Sadowski

Sadowski h. Lubicz, także Ostroróg-Sadowski, na Podlasiu i na Litwie, w woj. brzeskim litewskim i wileńskim. Ich gniazdem jest wieś Sady, w dawnym pow. drohickim, parafia Drohiczyn. Są chyba jednego pochodzenia z Wińskimi z Winny.

Sawicki

Sawicki h. Cholewa, rodzina podlaska, osiedlona również na Litwie, w woj. brześciańskim. Jedna jej gałąź przeniosła się w Poznańskie.

Scipio

Scipio del Campo h. własnego (in. Scipio, Laski) vel Scypio, Scypion, Scipion de Campo, rodzina włoska, przydomku „del Campo”. Przybyła do Rzeczypospolitej w 1518 r. w orszaku królowej Bony i osiedliła się na terenie Grodzieńszczyzny. Prostoplasta linii litewskiej, Piotr Scipio del Campo, był gubernatorem księstwa Bari i Rossano we Włoszech, a następnie marszałkiem dworu królowej Bony. Scypionowie posiadali tytuł hrabiowski w XIX wieku. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1861. Z nich: 1 minister i 1 kasztelan w latach 1720 — 1743.
Genealogia
(osób: 37)

• ANNA Scipio del Campo (ok. 1720-1795), c. Józefa i Weroniki Firlej, starościna małogoska; m. (ok. 1745) Felicjan Konstanty Szaniawski (ok. 1720-1787), s. Józafata i Anny Ossolińskiej, starosta małogoski; dzieci: Stanisław Szaniawski (1750-6 IV 1822).

• KAROL hr. Scipio del Campo z Bychawy (1767-1831), s. Ignacego i Marianny Wodzickiej, generał major w powstaniu kościuszkowskim 1794, poseł do sejmu krajowego Galicji; ż. (21 VI 1800 Dzików) Marianna vel Maria hr. Tarnowska h. Leliwa (28 VI 1780-1849), c. Jana Jacka i 2ż. Rozalii hr. Czackiej, siostra kasztelana Jana Feliksa Tarnowskiego; ur. Dzików; dzieci: Melania, Jan. 

Źródła: Bon.; Bork. Sp. 385; Kos. t.1; Nies.; Pap.; Szl. Król.; Żern. t.2/326; Żych. t.29/63-66; Rodowód polski rodziny Scipio del Campo od roku 1518, w publikacji „Spotkałem człowieka. Ks. Władysław Bukowiński w pamięci wiernych i przyjaciół”, cz. 2, Biały Dunajec – Ostróg 2006, s. 17-31.

Siemieński

Siemieński h. Dąbrowa, vel Siemiński, rodzina małopolska, z woj. lubelskiego, której wsią gniazdową jest Siemień w dawnym pow. radzyńskim, parafia Parczew.