Suski

Suski h. Nałęcz, w woj. sieradzkim. Pisze o nich Paprocki w 1584 r. pod herbem Nałęcz: „Suscy tamże w sieradzkiem dom starodawny”. Niesiecki wymienia Piotra i Seweryna Suskich w ziemi sochaczewskiej 1674.

Gniazdem tych Suskich jest wieś Sucha (Dolna i Górna, w dawnych aktach także S. Wielka i Mała), w parafii Leźnica Wielka, w dawnym pow. łęczyckim, obecnie pow. Zgierz. W XV wieku dziedzicem tej wsi jest Jan Suski z Suchej (Łas.). Według regestów poborowych pow. łęczyckiego z r. 1576 we wsi Sucha Górna Szymon Suski płacił od 2 łanów, 1 zagrodnika, 4 osadników. We wsi Sucha Podleśna Małgorzata Suska od 1 łanu, 2 zagr., karczmy, 3 osad. (Paw. Wielkp. t. 2/70).

Suscy herbu Nałęcz zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862. Legitymujący się, wywiedli się od Chebdy z Suska, dziedzica wsi Suski w 1419 r. Ten Chebda należał niewątpliwie do rodu Pomianów. Wymieniony jest w dokumencie z 1446 r. (Wolff). Świadczy to po raz kolejny o nierzetelności legitymacji szlacheckich w XIX wieku. Susk (Stary) w parafii Rzekuń, później Miastków, pow. Ostrołęka, jest gniazdem Pomianów. Jeśli ci wylegitymowani Nałęcze rzeczywiście należeli do herbu Nałęcz, to może dziedziczyli we wsi Suski in. Susk, w parafii Długosiodło, pow. Wyszków. W niedalekich Jelonkach dziedziczyli Górscy herbu Nałęcz, którch staraniem utworzono tam parafię w 1509 roku.

• JAN Bartłomiej Suski h. Nałęcz (ok. 1816-13 X 1889), s. Rocha i Kunegundy Dzwonkowskiej; zamieszkały Sulęcin, parafia Jelonki, pow. Ostrów Mazowiecka, ówczesna gubernia augustowska; wylegitymowany ze szlachectwa 1850 r. z herbem Nałęcz, zapisany do ksiąg szlachty guberni augustowskiej (Szl. Król.; Sęcz.); ur. Budziszki, parafia Stary Lubotyń, pow. Ostrów Mazowiecka, zm. Sulęcin, parafia Jelonki, lat 73 (MK Jelonki).

• MARIANNA Suska h. Nałęcz (ok. 1795-po 1817), c. Rocha i Kunegundy Dzwonkowskiej; zamieszkała Budziszki, parafia Stary Lubotyń, pow. Ostrów Mazowiecka (MK Stary Lubotyń); m. (23 XI 1816 Stary Lubotyń) Józef Tyszka (ok. 1790-po 1817), s. Kazimierza i Kunegundy NN.; ślub w parafii Stary Lubotyń, miejscowość: Budziszki (MK Stary Lubotyń).

Źródła: Bork. Sp. 433; Dw. Teki; Łas. t. 2/359; Nies. t.8/569; Pap. 215; Sęcz.; SGKP t. 11/525; Szl. Król.; Żern. t.2/401; A. Wolff, Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI wieku, nr 48; Wikipedia: 1.

 

 Suski h. Pomian, vel Chebda-Suski, na Mazowszu i na Rusi 1584 (Pap.). Niegdyś pisali się „z Grabia i Suska” (de Susko). Stanowią odgałęzienie Chebdów (Chabdów) vel Hebdów herbu Pomian. 

Nazwisko wzięli od wsi Susko w ziemi łomżyńskiej, która obecnie nosi nazwę Susk Stary, w parafii Miastków (w XV w. parafia Rzekuń), gmina Rzekuń, pow. Ostrołęka. Wieś tę założył pod koniec XIV w. miecznik brzeski kujawski Jan z Zakrzewa. Następnie przeszła w posiadanie jego brata Chebdy (wzmianki 1408, 1425, 1442), protoplasty rodu Suskich (Chebda-Suskich). Któryś z Chebdów był (według Paprockiego) marszałkiem księcia mazowieckiego. 

Według Kapicy-Milewskiego w XV w. dobra te składały się ze wsi Susko Stare Suchyczar, Susko Junochy (właściwie Janochy) Nowe, Susko Nowe Kujawy, Susko Laskowiec. Susk Stary pozostawał własnością Suskich do drugiej połowy XVIII wieku, kiedy to około 1770 r. przejął go po sędzim ziemskim zambrowskim Mikołaju Zenonie Suskim, poseł ziemi łomżyńskiej i podstoli łomżyński Antoni Bukowski z żoną Teresą z Krajewskich. Po 1840 r. majątek przeszedł w ręce Glinków. 

Suscy herbu Pomian zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862. Niesiecki wymienia m. in. Piotra Suskiego, pisarza grodzkiego przemyskiego i posła na sejm 1589 r. Michał Maurycy (zm. 1755), łowczy łomżyński, sekretarz królewski, metrykant koronny, regent kancelarii wielkiej koronnej, poseł na sejmy. Do tej rodziny należy Marek Suski, działacz polityczny, poseł z ramienia Prawa i Sprawiedliwości na Sejm RP w latach 2001-2022.  
Genealogia
(osób: 69)

• GRZEGORZ Klemens Suski h. Pomian (1801-1867), s. Franciszka i Heleny Żółtowskiej, ziemianin; zamieszkały 1838 r. Warszawa; członek Tow. Rolniczego, okręg czerski; wylegitymowany ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862 (Szl. Król.); ur. prawd. Drwalew, parafia Drwalew, pow. Grójec, obecnie woj. mazowieckie, zm. lat 66 (MK Drwalew); ż. (ok. 1815) Józefa Łęska z Łęgu h. Janina (1796-1853), c. Józefa Franciszka Stanisława i Karoliny Hube; zm. lat 57 (Kur. Warsz.); czasem w aktach: Łeńska (MK Warka); dzieci: Piotr, Helena, Władysław.

• MARIANNA Suska h. Pomian, voto Rzyszczewska (ok. 1720-po 1748), c. Michała i Anny Karlińskiej, dziedziczka po rodzicach dóbr Rawicz, królewszczyzny w woj. sandomierskim, Giełczyn w woj. mazowieckim, wsi Żelazne, Rososze i Rososzki w ziemi czerskiej, które wniosła w dom Rzyszczewskich, a które później Wojciech Rzyszczewski zamienił z Franciszkiem Salezym Potockim, wojewodą kijowskim, za klucz Wyżgrodek na Wołyniu (PSB t.46/66); m. (ok. 1740) Wojciech Rzyszczewski h. Pobóg (1711-2 V 1786), s. Jana Adama i Franciszki Moszyńskiej h. Nałęcz, kasztelan lubaczowski; cześnik nowogrodzki i generalny komisarz ceł skarbu królewskiego w województwach ruskich 1731, miecznik wołyński 1741, łowczy wołyński 1757, kasztelan buski 29 XI 1774 (po śmierci Adama Myszki Chołoniewskiego), kasztelan lubaczowski 7 X 1783 (po Józefie Komorowskim), dziedzic Rzyszczewa, kawaler Orderu św. Stanisława; zwolennik reform, gorliwy stronnik Czartoryskich; zm. w Wyżgrodku, poch. obok żony, w tamtejszym kościele, który odrestaurował; dzieci: Tekla, Katarzyna, Adam – Rzyszczewscy.

Źródła: Bork. Sp. 433; Kap. nr 522, s. 397-398; Nies. t.8/569-570; Pap.; SGKP t.11/601; Szl. Król.; Żern. t.2; Wikipedia: 1.