Sługocki

Sługocki h. Jastrzębiec, w województwie lubelskim, pisali się ze Sługocina. Ich pierwotną siedzibą wydaje się być Sługocin, dawniej zwany też Sługocino Szlacheckie, wieś w powiecie Konin, gminie Golina, parafii Lądek. W 1487 r. dziedzicem tej wsi jest Jan ze Sługocina, kwitowany tegoż roku przez Katarzynę z Wielkiego Cienina (AGZ Konin). Jako właściciele wsi w 1567 r. występują Bartłomiej, Piotr, Serafin i Marcin Sługoccy, bracia rodzeni, którzy zawierają kontrakt w sprawie dzierżawy tych dóbr. Wówczas, jak się wydaje, Sługocin w pow. konińskim, przechodzi do rąk innych właścicieli, chociaż sami Sługoccy notowani są jeszcze w pow. konińskim i nakielskim w XVII wieku. Ci sami może Sługoccy założyli w XV wieku wieś Sługocin, dawniej zwaną też Sługoczynem, pow. Lublin, gm. Jastków, par. Garbów. W 1676 r. wśród częściowych jej właścicieli znajduje się jeden Sługocki (Paw. Młp. 348, 362). Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1861. Z nich: 1 kasztelan 1762 — 1766.
Niektórzy wylegitymowali się ze szlachectwa w Galicji 1782 r. w sądzie grodzkim halickim z herbem Ślepowron (Szl. Gal.). Herbarze wymieniają ponadto Sługockich herbu Prawdzic z przydomkiem Grek oraz Sługockich herbu Rawicz.

• JOANNA Sługocka (ok. 1740-po 1770), c. Stanisława i Katarzyny Radeckiej; 1m. (ok. 1760) Józef Komorowski z Komorowa h. Korczak (ok. 1710-1766), s. Jana i Konstancji Sulimierskiej, kasztelan bełski i chełmski; podczaszy buski 1734, stolnik horodelski 1746, kasztelan bełski 1750-1766, kasztelan chełmski 1766; kawaler Orderu Orła Białego 1754; dzieci: Wenera Komorowska (ur. ok. 1760); 2m. (ok. 1767) Ignacy Aleksander Gintowt-Dziewiałtowski h. Trąby (ok. 1730-po 1770), pułkownik kawalerii narodowej, starosta kraśnieński i krośniński; kawaler Orderu Św. Stanisława.

• STANISŁAW Sługocki (ok. 1700-30 VII 1767), s. Franciszka i Teresy Krzywczyckiej, kasztelan lubelski, rotmistrz i regimentarz wojsk koronnych; pułkownik wojsk koronnych, stolnik chełmski, podczaszy chełmski 1737, marszałek Trybunału koronnego 1739, strażnik polny koronny 1744, rotmistrz znaku pancernego 1760, w tymże roku złożył dobrowolnie chorąstwo pancerne wojsk koronnych na rzecz syna Andrzeja; kasztelan lubelski 1762-1766 (PSB t. 39 s. 99; Nies.; Kur. Pol.; MK Przemęt; AGZ Konin); ż. (ok. 1740) Katarzyna Radecka z Radecza h. Godziemba (ok. 1710-po 1750), c. Józefa, kasztelana lubaczowskiego i NN.; 1v. żona Ignacego Komorowskiego h. Korczak, kasztelana chełmskiego; dzieci: Andrzej, Teodora, Joanna.

Źródła: Bork. Sp. 404; Dw. Teki; Kos. t.1; Nies.; SGKP t.10/848; Szl. Król.; Żern. t.2/357.

Giedrojć

Giedrojć h. Hippocentaurus i Poraj odm. (in. Kitaurus i Róża), vel Giedroyć, Gedroyć, Gedrojć, Gedroić, Giedroić, Giedroit, Giedraitis (litew.), także w innych wersjach, litewska rodzina książęca wywodząca się od przedchrześcijańskich władców Litwy z dynastii Dowsprunga. Według Kroniki litewskiej z XV i XVI wieku ich protoplastą miał być Giedrus (zm. ok. 1300), syn Romunda, a brat Trojdena, wielkiego księcia litewskiego z dynastii Kitaurusów tj. Centaurów. Księstwem Giedrusa było terytorium leżące w widłach rzeki Wilii i Świętej, na północ od Wilna, a stolicą i zarazem gniazdem rodu, leżąca tam miejscowość Giedrojcie, wymieniana w kronikach krzyżackich p. 1373. Licznie rozrodzeni, używali różnych przydomków, takich jak Dowmont, Juraha, Pukień, Towcik. W XVII stuleciu Giedrojciowie zarzucili tytuł książęcy i dopiero w końcu XVIII odnowiły go niektóre linie, które potwierdzenie tego tytułu uzyskały w Cesarstwie Rosyjskim. Z tej rodziny: 3 biskupów i 1 wojewoda 1499 — 1796. Dewizą rodu jest: „Vitam Impendere Vero” (Życie poświęcić prawdzie).
Istniały też inne rodziny Gierojciów. W XIX wieku wylegitymowali się ze szlachectwa w gubernii mińskiej Gierojciowie herbu Kotwica, przydomku Juraha. W pow. pińskim i stolińskim na Polesiu znane były liczne rodziny drobnej szlachty, noszące to nazwisko, a niektórzy używali herbu Cielątkowa. 
Genealogia
(osób: 311)
 
• ALEKSANDER Konstanty ks. Giedrojć (1 V 1805-16 IV 1844), s. Romualda i Karoliny Anny Borzymowskiej, nadzwyczajny radca stanu Królestwa Polskiego 1841, wicereferendarz 2 klasy kancelarii Sekretariatu Stanu Królestwa Polskiego, szambelan cesarza rosyjskiego; kawaler rosyjskiego Orderu Św. Stanisława 4 klasy; zm. Warszawa; ż. (p. 1842) Aleksandra Alina Podoska (ok. 1820-25 III 1846), c. Michała i NI. Lewald-Jezierskiej; dzieci: Romuald.

• MARIA ks. Giedrojć (28 XII 1912-29 VI 1980), c. Franciszka i Stefanii Bony Hoch; ur. Warszawa, zm. Kielce; m. (30 XII 1933 Warszawa) Wacław Knoll (19 VI 1904-10 III 1976); ur. Warszawa, zm. Montreal, Kanada.

Źródła: Bork. Rocz. t.1/113, t.2/12-13; Bork. Gen. 20-23; Kos. t.2/126-129, t.4/98-99; T. Lenczowski, Genealogie rodów utytułowanych w Polsce, t.1, Warszawa 1995-1996.

Drucki-Lubecki

Drucki-Lubecki h. własnego (in. Druck) vel Lubecki, ród książąt i senatorów, wywodzący się od władcy Rusi – Ruryka. Wg Kojałowicza pochodzą od księcia Włodzimierza, poprzez dom książąt Druckich, który rozdzielił się na rody – Horskich, Sokolińskich, Oziereckich, Lubeckich, Podbereskich i Bahrynowskich vel Bakrynowskich (Nies.). Gniazdem Druckich-Lubeckich były dobra Lubecz in. Lubcze na Wołyniu, w dawnym pow. łuckim, ale pisali się też książętami Widynickimi od zamku i dóbr Widenicze (Widzinicze) pod Druckiem, w pow. orszańskim (Bon.). Pierwszym z książąt Druckich, który przyjął nazwisko Lubecki był Wasyl Hrehorowicz, pan na Lubczu, który niekiedy zwany był także Widynieckim. W XVII stuleciu Druccy-Lubeccy zarzucili tytuł książęcy, jednak odnowili go w końcu XVIII i otrzymali jego zatwierdzenie w Cesarstwie Rosyjskim 1851. Byli właścicielami dóbr w woj. bełskim, na Wołyniu i na Litwie. Z nich: 1 minister i 2 kasztelanów 1698 — 1831.

Lubomirski

herb Drużyna

(książęcy)
 

Lubomirski h. Drużyna (in. Szreniawa bez krzyża) vel Lubomierski, magnacka rodzina małopolska, pisząca się z Wiśnicza i Jarosławia, której gniazdem jest Lubomierz w dawnym powiecie szczyrzyckim, parafia Łapanów. Dziedziczyli tam od czasów Długosza do 1581 r.
Ród Drużynów jest odłamem rodu Śreniawitów. Z tego, że przy nowym zawołaniu zachował pierwotny znak herbowy rodu, można przypuszczać, że rozdział na te dwa rody, tj. przejście jednej drużyny Śreniawitów z nad rzeki Śreniawy w powiecie proszowskim nad Stradomkę i dopływ jej nazwany potem Śreniawą w pow. szczyrzyckim, miało miejsce w bardzo odległych, może nawet w pogańskich czasach. Lubomirscy są jednego pochodzenia m. in. z Lipskimi i Łapanowskimi h. Drużyna. Wśród dość licznych włości Drużynów Lubomierz jako gniazdowy majątek występuje dopiero w połowie XV wieku, a pierwszą wzmiankę o nim spotykamy w aktach krakowskich z 1398. Za protoplastę Lubomirskich uważany jest Andrzej z Boczowa, występujący w dokumentach i aktach w latach 1361-1382 (Bon.). 
Od XVI wieku byli właścicielami m. in. dóbr Wiśnicz w pow. bocheńskim, Jarosław w woj. ruskim, Łańcut, Rzeszów, Przeworsk, Dubno, Dubrowna. Z czasem rozdzielili się na pięć głównych linii rodowych: wiśnicką, łańcucką, przeworską, rzeszowską i janowiecką. Najbardziej rozrodzona była linia przeworska, która dzieliła się na trzy gałęzie: dubrowieńsko-kruszyńską, równieńsko-przeworską i dubieńską. Liczni przedstawiciele tej linii żyją do dziś.
Lubomirscy otrzymali dziedziczny tytuł hrabiowski Świętego Państwa Rzymskiego (S.I.R.) w 1597, z przydomkiem „na Wiśniczu i Jarosławiu”, a następnie również dziedziczny tytuł książęcy S.I.R. 1647. Dewizy rodowe: "Nil conscinere sibi" (łac. Miej czyste sumienie) i "Patriam versus" (Zwróceni ku Ojczyźnie). Z nich: 2 kasztelanów krakowskich, 7 wojewodów, 2 hetmanów, 5 ministrów i 4 kasztelanów w latach 1592 — 1831.
Genealogia
(osób: 260)

• HELENA ks. Lubomirska (6 I 1783-po 1820), c. Józefa i Ludwiki Sosnowskiej; m. (p. 1820) Stanisław hr. Wandalin-Mniszech z Wielkich Kończyc h. wł. (ok. 1782-27 I 1860), s. Józefa i Marianny Ossolińskiej h. Topór, ziemianin, kawaler maltański, szambelan austriackiego dworu cesarskiego, wielki sokolnik galicyjski; dziedzic dóbr Ulanów i Chyrów (Bork.); 2v. żonaty (p. 1828) z Anną Mathes (ok. 1800-po 1828); dzieci: Aleksander Mniszech (ur. 29 I 1820). 

 Stanisław Herakliusz Lubomirski

(1642-1702)

• STANISŁAW Herakliusz ks. Lubomirski (1642-1702), s. Jerzego i 1ż. Konstancji Ligęzianki, pisarz, działacz polityczny, marszałek wielki koronny; podstoli koronny 1669, marszałek nadworny koronny 1673, marszałek wielki koronny 1676-1702, starosta spiski; właściciel dóbr Czerniaków i Ujazdów k/ Warszawy od 1683 (Bon.; Dw.; Sarn.); 1ż. (1669) Zofia Opalińska h. Łodzia (1642-p. 1676); dzieci: Elżbieta (Izabela); 2ż. (1676) Elżbieta Denhoff h. wł. (ok. 1650-1702); dzieci: Teodor, Franciszek, Józef.
 
Źródła: Bon. t.15/56-78; Bork. Rocz. t.1/118-124, t.2/20-26; Bork. Gen. 35-48; Dw. Gen.; Dw. Teki; Kos. t.1/419-437, t.2/329-333, t.3/224-228, t.4/264-269, t.5/248-255; Krzep. Młp.; Nies.; Urus.; Żych. t.1/419-437, t.2/329-333, t.3/224-228, t.4/264-269, t.5/248-255; T. Lenczewski, Genealogie rodów utytułowanych w Polsce, t. I, Warszawa 1995-1996; Wikipedia.

Ogiński

Ogiński h. Oginiec (in. Brama), rodzina kniaziów litewsko-ruskich, potomkowie Ruryka, wielkiego księcia kijowskiego; pisała się z Kozielska, a nazwisko wzięła od dóbr Oginty w pow. żyżmorskim. Mają się wywodzić bezpośrednio od książąt Puzynów. Według Uruskiego, pierwszym historycznie znanym protoplastą był Dymitr Hłuszonok, syn Iwana Hłuszonka Puzyniny, dworzanin królewski, który otrzymawszy Oginty, nazwał się Ogińskim. 
Już w XVI stuleciu rozdzielili się na dwie główne gałęzie – książęcą i szlachecką. W początkach XVI stulecia osiedlili się na Litwie. Niektórzy z nich w XVII wieku zarzucili używanie tytułu książęcego, a nawet odmówili ofiarowanemu sobie przez sejm w 1775 odnowieniu tego tytułu, natomiast wielu używało tytułu hrabiowskiego. Otrzymali potwierdzenie tytułu książęcego w Królestwie Polskim 1824, oraz w Cesarstwie Rosyjskim 3 IV 1862. Byli właścicielami m. in. dóbr Hanutowo w pow. siebieżskim, Poszcza w brasławskim, Pomornoki i Naruny w wiłkomirskim. Z tej rodziny 1 biskup, 13 wojewodów, 3 hetmanów, 3 ministrów i 3 kasztelanów 1636 — 1796.
Genealogia
(osób: 193)

• AMELIA (Amalia) ks. Ogińska (ok. 1820-po 1875), c. Tadeusza i Marii Rönne; m. (ok. 1850) Witold Joachim hr. Wołłowicz h. Bogoria (18 VII 1825-17 X 1875), właściciel dóbr Wasilkowice (Wasilewicze) w Królestwie Polskim, w gubernii suwalskiej; według innych źródeł zm. 3 XI 1875; dzieci: Olgierd Wołłowicz.

Michał Kleofas Ogiński
(1765-1833)

 

• MICHAŁ Kleofas ks. Ogiński (7 X 1765-18 XI 1833), s. Andrzeja i Pauli Szembek, wybitny kompozytor, dyplomata, działacz polityczny, uczestnik insurekcji 1794, autor pamiętników; poseł na sejm 1784 i 1789, miecznik wielki litewski 4 VIII 1789, podskarbi wielki litewski 7 V 1793-1796; poseł nadzwyczajny w Hadze (Holandia) 1790, był także w misji dyplomatycznej do Londynu 1791; konsyliarz Targowicy 1793, prezes Towarzystwa Topograficznego 1818, i Dobroczynności w Wilnie, rosyjski rzeczywisty tajny radca, senator dworu rosyjskiego 1818, kawaler orderów Orła Białego, św. Stanisława, św. Włodzimierza i św. Aleksandra Newskiego 1 klasy, komandor maltański; mieszkał we Florencji w latach 1823-1833; dziedzic na Mołodecznie, Retowie i Zalesiu; ur. w Guzowie, zm. we Florencji; 1ż. (1789, rozwiedzeni 1802) Izabela Lasocka h. Dołęga (1764-1852), c. Antoniego, starosty gostyńskiego, wojewody ciechanowskiego, konsyliarza Targowicy, i Teresy Celińskiej h. Zaremba, podczaszanki czerniechowskiej; zm. w Brzezinach; dzieci: Tadeusz, Franciszek; 2ż. (1802) Maria de Neri (1778-21 IX 1851); zm. w Pizie; dzieci: Ireneusz.

Źródła: Bon. Pocz. 217; Bork. Rocz. t.1/125-127, t.2/31-35; Bork. Gen. 56-63; Dw. Gen.; Nies.; Urus. t.12/260-267.

Poniński

Poniński h. Łodzia, rodzina wielkopolska, której wsią gniazdową jest wieś Ponino, w pow. kościańskim. Z nich: 1 wojewoda, 1 minister i 2 kasztelanów w latach 1696 — 1790.

Puzyna

Puzyna h. Oginiec (in. Brama), rodzina książęca, wywodząca się od Ruryka, jednego pochodzenia z Ogińskimi i jak oni pisząca się kniaziami na Kozielsku. Wymieniona z tytułem kniaziów w Metryce Koronnej w 1613 i 1616 roku. Żyjący w drugiej połowie XV wieku kniaź Iwan Iwanowicz Puzyna pozostawił dwóch synów: Timofieja i Wasyla, którzy na początku XVI wieku dostarczali na ekspedycje wojenne 8 koni (Metr. Litewska). Wywód szlachectwa Puzynów przeprowadzony został we Lwowie. Jedna linia otrzymała zatwierdzenie tytułu książęcego w Cesarstwie Rosyjskim 1800, a w Królestwie Polskim 1823. Z nich: 1 biskup, 1 wojewoda i 2 kasztelanów 1695 — 1752. 
Herb — podobnie jak Ogińscy, Puzynowie porzucili dawny herb rodowy książąt ruskich (św. Jerzy zabijający smoka) i przybrali herb własny, nazwany Ogińcem, lub Bramą.
Genealogia
(osób: 248)
 
• MARIA (Marianna) ks. Puzyna (ok. 1780-po 1808), c. Stanisława i 3ż. Antoniny Ponińskiej; m. Eustachy Piegłowski h. Nałęcz (20 III 1774 -1858), s. Andrzeja i 2ż. Rozalii Raciborskiej, podkomorzy i szambelan królewski; dzieci: Stanisław, Aniela, Feliks – Piegłowscy.

• ROMAN Stanisław Kostka ks. Puzyna (12 VIII 1788-2 VI 1861), s. Jana i Franciszki Koziebrodzkiej, major wojsk napoleońskich, kawaler krzyża Virtuti Militari, właściciel dóbr Gwoździec, Czechów itd.; ur. Gwoździec, zm. tamże; ż. (24 VIII 1832 Kamieniec Podolski) Hortensja Dwernicka h. Sas (1806-1879), c. Józefa, generała wojsk polskich i Julianny Żukowskiej; dzieci: Józef, Roman, Julian, Jan. 

Źródła: Bon. Pocz. 266; Bork. Rocz. t.2/37-39; Urus. t.15/91-94; Żych. t.13/270-280.

Sanguszko

Sanguszko h. Pogoń litewska, vel Sienguszko, Sanguszkowicz, jeden z najstarszych rodów litewsko-ruskich, pochodzący od Giedymina, wielkiego księcia litewskiego. Protoplastą rodu był kniaź litewski Sanguszko, syn Fiodora, a wnuk wielkiego księcia litewskiego Olgierda Giedyminowicza. Potomkowie kniazia Sanguszki zapoczątkowali trzy odrębne linie: koszyrską (wygasła 1653), niesuchojeżsko-łokacką (wygasła ok. 1580/90) i kowelską. Linia kowelska tego rodu reprezentowana jest do dziś w osobie najmłodszego przedstawiciela, księcia Pawła Sanguszki, mieszkającego w San Paulo w Brazylii. Tytuł książęcy nosili zawsze za czasów Rzeczypospolitej, a otrzymali jego przyznanie w Cesarstwach Austriackim (1785) i Rosyjskim. Z tej rodziny: 1 biskup, 5 wojewodów, 1 hetman i 4 ministrów 1566 — 1796.
W XVII wieku przejęli dobra po Ostrogskich i Zasławskich. Do kresowych rezydencji Sanguszków należały Sławuty i Zasław. Począwszy od XVII wieku posiadali również rozległe majątki w Małopolsce, m.in. przez przeszło dwa stulecia należał do nich pałac w Gumniskach (dziś przedmieścia Tarnowa).
Genealogia
(osób: 136)
 
• EUSTACHY Erazm ks. Sanguszko (26 X 1768-2 XII 1844), s. Hieronima Janusza i 1ż. Cecylii Urszuli Potockiej, poseł na Sejm Czteroletni, wicebrygadier kawalerii narodowej 1792, uczestnik wojny z Rosją 1792, powstania kościuszkowskiego 1794, kampanii napoleońskich, m. in. kampanii moskiewskiej 1812, wiceregimentarz pospolitego ruszenia w Księstwie Warszawskim; właściciel dóbr ziemskich na Wołyniu (m.in. Sławuta i Antonin), oraz w Galicji (Gumniska), autor pamiętników; fundator kościoła w Sławucie 1822; ur. Sławuta w pow. zasławskim, zm. tamże; ż. (26 VI 1798 Drezno) Klementyna Maria Teresa ks. Czartoryska (30 XII 1780-2 III 1852), c. Józefa Klemensa i Doroty Barbary Jabłonowskiej; ur. Korzec, zm. Sławuta; dzieci: Dorota, Roman, Władysław.

• KRYSTYNA (Justyna) ks. Sanguszko (4 X 1741-20 IX 1778), c. Pawła Karola i 3ż. Barbary Dunin; zm. Warszawa; m. (25 VI 1765) Franciszek Bieliński (1742-1809), pisarz wielki koronny.

Źródła: Bork. t.1/137-139, t.2/48-50; Bork. Gen. 91-96; Dw. Gen.; Kos. t.1/564-574; Nies. t.8/234-241.

Ossoliński

Ossoliński h. Topór, stara magnacka rodzina małopolska, wywodząca się od średniowiecznego rodu Toporczyków-Starżów, których gniazdem była Morawica k/ Krakowa. Są jednego pochodzenia z Balickimi z Balic i Tęczyńskimi z Tęczyna. Już za Piastów używali tytułu hrabiów (comes) z Tęczyna (Tenczyna). Gniazdem rodu jest wieś Ossolin, pow. Opatów, parafia Goźlice, gdzie dziedziczyli w latach 1377-1578 (Krzep.), a protoplastą był żyjący w XIV wieku Jan z Ossolina. Jerzy Ossoliński, kanclerz wielki koronny, otrzymał w 1633 od papieża Urbana VIII, a w 1634 od cesarza Ferdynanda II tytuł księcia Państwa Rzymskiego, który jednak nie był uznany przez Rzeczpospolitą, a i Jerzy umarł 1650 bez potomstwa płci męskiej.
Z tejże rodziny Maksymilian, podskarbi wielki koronny, otrzymał 1733 tytuł księcia (Duc) i para francuskiego, lecz ten tytuł wygasł na bezpotomnie zmarłym. Inna linia otrzymała w 1785 tytuł hrabiowski w Austrii z odmianą w herbie, a w Prusach 1805, ale wygasła w 1850.
W XIX stuleciu istniała już tylko szlachecka gałąź tej starej i zasłużonej dla kraju rodziny. Z nich: 1 biskup, 5 wojewodów, 4 ministrów i 17 kasztelanów 1378 — 1831.
Genealogia
(osób: 161)

 

Anna Ossolińska

(1759-1809)

 

• JÓZEF Kajetan hr. Ossoliński (1764-5 IV 1834), s. Aleksandra i 2ż. Benedykty Antoniny Loewendal, kasztelan podlaski 26 X 1790-1793, asesor konfederacji generalnej targowickiej 1792, członek komitetu organizacyjnego cywilnego 1814, senator-kasztelan Królestwa Polskiego 1822-1824, starosta sandomierski 1775; kawaler Orderu Orła Białego i św. Stanisława; dziedzic na Rudkach; otrzymał dziedziczny tytuł hrabiowski pruski 5 VI 1798, potwierdzenie w Prusach 15 XI 1805, na co dyplom 1 X 1806; ż. (1781) Marianna (Maria) Barbara Zaleska h. Chomąto (ok. 1765-1813), c. Piotra, podkomorzego nurskiego i NN.; dzieci: Wiktor.

• LUDWIKA Róża Ossolińska (25 VIII 1797-11 II 1850), c. Jana Onufrego i Florentyny Dembowskiej, pisarka i poetka, autorka utworów dla dzieci, filantropka; gdy zmarła jej matka, została z siostrą Julią oddana przez ojca do pensji we Lwowie; z powodu przebytej w dzieciństwie choroby, pozostała do końca życia kaleką; zaopiekowała się nią Józefa z Ossolińskich Morstin, a potem Emilia z Ossolińskich Krasińska; w Radziejowicach, gdzie przebywała u Emilii Krasińskiej poznała Elżbietę Jaraczewską, powieściopisarkę, która dostrzegła u niej talent literacki; dzięki niej, rozpoczęła wydawanie swych wierszy i opowiadań przeznaczonych głównie dla dzieci i utrzymywała się z renty wypłacanej przez rodzinę; ur. Wyszków, zm. Kraków, poch. Cm. Rakowicki, kw. Ka (PSB t. 24 s. 386; K. Grodziska-Ożóg, Cmentarz Rakowicki w Krakowie, Kraków-Wrocław 1983; Wikipedia). 

Źródła: Bork. Rocz. t.2/229-230; Bork. Gen. 431-434; Dw. Gen.; Dw. Teki; Kos. t.3/276-277; Koss. t.2; Krzep. Młp.

Żagiell

Żagiell h. Trąby odm., vel Żagiel, Żagiełł, rodzina żmudzka, od najdawniejszych czasów używająca tytułu książęcego. Mają się jakoby wywodzić od Stanisława, syna Michała, a wnuka Zygmunta, wielkiego księcia litewskiego, zabitego w 1444 – to jednak ich pochodzenie, jak zaznacza Kosiński, jest bardzo wątpliwe.
Herb — w polu białym trzy trąbki czarne ze złotym zawiązaniem, ułożone w wachlarz; przez dolną trąbę przechodzi strzała czerwona utkwiona grotem w trąbie lewej. Na tarczy mitra książęca na niej, na trzech stopniach kolumna, na której szczycie złota korona. 
Genealogia
(osób: 74)

• ADAM Żagiell (1765-1847), s. Tadeusza i Felicjanny Kuczewskiej, numizmatyk i archeolog, szambelan królewski; dworzanin skarbu litewskiego, cześnik mścisławski, komisarz cywilno-wojskowy 1791; po upadku kraju marszałek szlachty powiatu wiłkomierskiego; dziedzic Powirncia, Kurkl, Antokolu itd.; ż. Antonina Kordziuk h. Bawola głowa (ok. 1770-po 1800); dzieci: Anioł, Genowefa.

• HELENA Katarzyna Żagiell (ur. 1878), c. Ignacego i 2ż. Marii Broel-Plater, tytułowana księżniczką; chrz. 9 II 1878 Wilno, św. Jana, rodzice chrzestni: Władysław hr. Plater, Katarzyna hr. Kossakowska (MK Wilno, św. Jana).

Źródła: Kos. t.2/683-689, t.4/589-590.