Weyssenhoff

Weyssenhoff h. własnego (in. Łabędź odmienny), rodzina inflancka pochodzenia niemieckiego, zamieszkała głównie na Litwie i w Inflantach. Pierwotnie nosiła nazwisko Weiss (Weyss), zmienione później na Weissenhoff (Weyssenhoff) od posiadanych przez nią dóbr tej nazwy. W XIX wieku byli właścicielami m.in. majątków ziemskich: Juzynty, Tarnów Streżwald, Krewno, Koniuszki, Doroborynki i Pokrewny w pow. wiłkomirskim, Andzelmujża, Brodajż i Daugsztygal w pow. rzeczyckim.
Genealogia
(osób: 92)

• FRANCISZEK Weyssenhoff (1781-1855), s. Michała i 2ż. Teresy Rajeckiej, właściciel dóbr Juzynty, Tarnów Streżwald, Krewno; marszałek szlachty pow. wiłkomirskiego; 1ż. Brygida Narbutt (ok. 1780-ok. 1810); dzieci: Michał, Aleksander, Lucjan, Maria, Rozalia; 2ż. Emma Narbutt (ok. 1790-ok. 1820); dzieci: Otton (Otto); 3ż. Petronela Paprocka (ok. 1800-ok. 1830); dzieci: Michał, Brygida; 4ż. Aleksandra Mintowt-Czyż h. Godziemba (ok. 1800-po 1830), c. Franciszka i Teofili Radziszewskiej.

• HELENA Weissenhoff (1815-1880), c. Jana i Tekli Aleksandry Otwinowskiej, dziedziczka dóbr Samoklęski pod Lublinem; m. Lucjan Wojniłłowicz h. wł. (1817-9 IX 1894), s. Jana i Fortunaty Günther von Hildensheim, sędzia pokoju powiatu lubartowskiego, radca komitetu Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie; dziedzic dóbr Puzów w pow. nowogródzkim; będąc bezdzietnym, przekazał te dobra swemu stryjecznemu bratankowi Edwardowi, a sam przesiedlony manifestem cesarza Aleksandra II z 1858 do Królestwa Polskiego, osiadł w dobrach żony, Samoklęskach pod Lublinem; tam sprawował urząd sędziego pokoju powiatu lubartowskiego przez 20 lat, później powołany został na członka dyrekcji głównej, następnie komitetu Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie; w 1861 przewodniczył wyborom do rady powiatowej w Lubartowie; w 1880 mieszkał w Warszawie, we własnej willi przy ul. Chmielnej 1564 (Żych.; Dz. Pozn.).

Źródła: J. Weyssenhoff, Kronika rodziny Weyssów-Weyssenhoffów, Wilno 1935; Bork. Rocz. t.2/725-727.

Wernicki

Wernicki h. Łagoda (in. Wierzynkowa), według Borkowskiego – rodzina małopolska, pochodząca od Wierzynka (zm. 1368), podskarbiego króla Kazimierza Wielkiego, i od Stanisława, oboźnego polnego litewskiego (zm. 1624). Dawniej zwani Werenkami, Wernkami i Werneckimi. W XIX wieku byli właścicielami m. in. dóbr Gadynowa i Lachowic w Galicji, w pow. stryjskim. Herbarze wymieniają także Wernickich herbu Werona w ziemi warszawskiej, właścicieli dóbr Świdry w XVIII wieku, nobilitowanych w 1790 r.
Genealogia
(osób: 29)

• JÓZEF Wernicki (1835-17 II 1906), s. Feliksa i Julii Mańkowskiej, doktor medycyny, poseł na sejm galicyjski, prezes rady powiatowej czortkowskiej, później żydaczowskiej, ziemianin; właściciel dóbr Lachowice w pow. stryjskim (k/ Żywca?), oraz Biała w pow. czortkowskim; zm. Lwów; ż. (1869 Lwów) Ludwika hr. Zborowska h. Jastrzębiec (1855-po 1882), c. Prospera z Dębowca i Emilii hr. Wodzickiej h. Leliwa; dzieci: Kazimierz, Maria, Władysław. 

• ZOFIA Konstancja Wernicka (1874-po 1900), c. Wacława i Elżbiety Marianny Lilpop; m. Bronisław Jan Lilpop (1872-1921), s. Edwarda i Marii Karoliny Werner; dzieci: Irena, Aniela, Stanisław, Bogusław, Maria – Lilpopowie.

Źródła: Bork. Rocz. t.2/724-725; Nies. t.11/473; Stup. t.3/173.

 

Wernicki h. Werona, w pow. warszawskim i rówieńskim. Zostali nobilitowani 1790 r., wraz z dziedzicznym szlachectwem otrzymując herb Werona. Nobilitację otrzymał Franciszek Wernicki, właściciel dóbr Świdry w ziemi warszawskiej (Con.). Ich pierwotnym nazwiskiem było zapewne Werni.

• STANISŁAW Franciszek Wernicki h. Werona (ok. 1780-po 1837), s. Franciszka i Teresy Markowskiej (Makowskiej?), dziedzic dóbr Łętowo na Mazowszu; wylegitymowany ze szlachectwa w Królestwie Polskim 1837 r. z herbem Werona, zapisany do ksiąg szlachty guberni lubelskiej, oddział podlaski (Szl. Król.; Sęcz.); ż. (20 VII 1814 Warszawa) Anna Eleonora Chrzanowska (ok. 1795-po 1816), c. Kajetana i Anny Rogowskiej; ślub w Warszawie (MK Warszawa: ASC Cyrkuł III); dzieci: Michał.

Źródła: Bork. Sp. 486; Nies. t. 11/473; Sęcz.; Stup. t. 3/173; Szl. Król.; Żern. t. 2/496; T. Gajl, Herbarz polski online.

Wąsowicz

Wąsowicz h. Łabędź vel Dunin-Wąsowicz, rodzina małopolska, pochodząca od zapiastowskich „comesów” Duninów ze Skrzynna. Od męża walecznego Wąs zwanego, najpierw nazywani Wąsami ze Smogorzowa, później Duninami-Wąsowiczami (Bork.). Pisali się z Wielkiego Skrzynna i Smogorzowa w pow. opoczyńskim. 
Z czasem rozdzielili się na gałęzie: 1) gałąź Piotra na Przystałowicach (Jedlnej), 2) Mikołaja na Czyżykowie, 3) Mateusza na Bielejowicach (Mroczkowie), 4) Wacława na Smogorzowie. Jedna gałąź otrzymała tytuł hrabiowski w Rosji 11 X 1820 , a w Austrii 11 VII 1840, lecz wygasła po mieczu 1864.
W XIX wieku Dunin-Wąsowiczowie byli właścicielami m. in. dóbr Mokotów, Jabłonna, Lipniki, Lichwin, Golinki, Wasylkowce, Kociubińce, Drożęcin, Kulesze, Stawki, Rusaki, Swiranki, Uhań, Wir, Góry w większości w Galicji, Jasień, Kamienie, Kmicie, Tłuchówek, Wyczałkowo i Zaduszniki w pow. lipnowskim, Martynowo w pow. lubelskim, Krajewo w pow. opoczyńskikm, Konary, Kossów, Kozienice, Zakrzowska Wola w pow. radomskim, Heljanów na Litwie, w pow. święciańskim.
Genealogia
(osób: 220)

• STANISŁAW Dunin-Wąsowicz (1785-1864), s. Antoniego i 2ż. Marii Niemirowicz, generał wojsk polskich, adiutant Napoleona I, ziemianin; służbę wojskową rozpoczął 1 IV 1809 w wojsku Ks. Warszawskiego w stopniu podporucznika, uczestnik kampanii 1809, służąc kolejno w 2 pułku ułanów i w 10 pułku huzarów, 17 II 1811 przeszedł do pułku szwoleżerów gwardii w stopniu porucznika 2 klasy, a 1 VI 1812 został porucznikiem 1 klasy i był przez pewien czas adiutantem gen. W. Krasińskiego; w trakcie kampanii 1812 awansował na kapitana, patent z 29 XII 1812; od 4 VII 1812 pełnił obowiązki attache a la maison przy Napoleonie; 24 X 1813 awansował na szefa szwadronu, a 2 IV 1814 na pułkownika; po upadku Napoleona, od 14 X 1815 w armii Królestwa Polskiego, lecz już w 1818 otrzymał dymisję; po wybuchu powstania listopadowego był szefem osobistego sztabu gen. Chłopickiego, a rozkazem z 26 I 1831 objął obowiązki szefa przybocznego sztabu gen. Radziwiłła, 26 IV został dowódcą 1 brygady jazdy w dywizji rezerwowej, a 12 V 1831 awansował na generała brygady, 20 VIII przeniesiony do 2 dywizji jazdy; 29 IX 1831 otrzymał dymisję i przebywał przez pewien czas w Galicji, a następnie we Francji (M. Tarczyński, Generałowie powstania listopadowego, Warszawa 1988); kawaler maltański, kawaler orderów Legii Honorowej, Virtuti Militari i obojga Sycylii; otrzymał tytuł hrabiowski w Rosji 1820; właściciel dóbr Martynów (Martynowice?) w pow. lubelskim, później Zator w Galicji; ur. na Wołyniu, zm. we Francji; ż. Anna hr. Skumin-Tyszkiewicz h. Leliwa (1776-16 VIII 1867), c. Ludwika, marszałka sejmowego 1778, hetmana polnego litewskiego 1780, członka Rady Nieustającej i marszałka wielkiego litewskiego, i Konstancji ks. Poniatowskiej h. Ciołek, podkomorzanki wielkiej koronnej, właścicielka dóbr Mokotów i Jabłonna; ur. w Paryżu; 1v. żona (1805 Wilno, rozwiedzeni) Aleksandra Stanisława hr. Potockiego, senatora-kasztelana Królestwa Polskiego; dzieci swoich zdaje się nie mieli; ich przybraną córką była Matylda Dunin h. Łabędź.

• ZOFIA Dunin-Wąsowicz (ok. 1790-17 X 1882), c. Józefa i Marii Popiel; 1m. Henryk Potkański h. Brochwicz II (ok. 1780-ok. 1830); 2m. Ludwik Łempicki h. Junosza (ok. 1790-1870), senator-kasztelan Królestwa Kongresowego.

Źródła: Bon.; Bork. Rocz. t.2/718-724; Nies. t.9/246-248; Szl. Gal.; Krzep. Młp.;Urus.

Wawrowski

Wawrowski h. Jastrzębiec, rodzina wielkopolska, według Borkowskiego nazwana tak od dóbr dziedzicznych Wawrowo w woj. płockim. W rzeczywistości wzięła nazwisko od wsi Wawry w pow. kaliskim. Z niej N. sędzia krakowski 1368, wymieniany w Statucie Łaskiego (f. 77), Jan de Wawry, wojski i pisarz kaliski 1621. W XIX wieku byli właścicielami dóbr Bachórze w pow. konstantynowskim, gub. siedleckiej.
Genealogia
(osób: 21)

• KATARZYNA (Marianna Katarzyna) Wawrowska (17 III 1842-po 1870), c. Wojciecha i Marcjanny Bibianny Słodowicz; ur. Kłodzisko k/ Biezdrowa (MK Biezdrowo); m. (1867 Biezdrowo) Antoni Plewkiewicz (1832-po 1870); dzieci: Jan Plewkiewicz (ok. 1870-1939).

• PAWEŁ (Higin Paweł) z Wawrowa Wawrowski (ok. 1800-po 1842), s. Franciszka i NN., sędzia trybunału płockiego, prokurator królewski przy tymże trybunale, sędzia apelacyjny w Płocku, radca stanu, prezes trybunału gubernii siedleckiej; kawaler orderu św. Stanisława 2 klasy, św. Anny 3 klasy, odznaczony honorową odznaką za nieskazitelną służbę; otrzymał przyznanie dziedzicznego szlachectwa dyplomem Heroldii Królestwa Polskiego 20 VII 1842; ż. Maria Nowodworska h. Nałęcz (ok. 1810-1868); dzieci: Franciszek.

Źródła: Bork. Rocz. t.2/717; Dw. Teki; PSB.

Wierciszewski

Wierciszewski h. Jastrzębiec v. Wierciszowski, rodzina małopolska, utworzyła nazwisko od dóbr Wierciszów w woj. lubelskim. Wylegitymowała się ze szlachectwa w Krakowie i została zapisana do ksiąg szlachty Galicji zachodniej 1803.

• STANISŁAW Florian Wierciszewski (1787-1872), s. Wojciecha i Katarzyny Wizembergówny, oficer wojsk polskich; porucznik 6 pułku piechoty wojsk Księstwa Warszawskiego, podpułkownik w powstaniu 1830/31; odznaczony krzyżem Virtuti Militari, oraz Medalem św. Heleny; zm. w Krakowie, poch. na Cm. Rakowickim, kw. 7.

Źródła: Nies. t.11/475; Cm. Rakowicki, Monografia.

Waryński

Waryński h. Abdank (in. Habdank), wywodzą się zapewne z Wielkopolski, gdzie w XVII i XVIII stuleciu są notowani w aktach urzędowych (AGZ Kalisz, Kcynia, Poznań). Jedna linia osiedliła się na Litwie, inna na Podolu. Według Kuriera Polskiego (nr 100/1731), w kościele św. Ducha w Wilnie 11 listopada 1731 został pochowany NI. Waryński herbu Abdank, ciwun wieszwiański. 

Wierzbiński

Wierzbiński h. Nałęcz vel Wierzbieński, Wierzbiański, rodzina wielkopolska, pisała się z Wierzbna (de Wierzbno). Nazwisko wzięli od wsi Wierzbno w powiecie poznańskim, gdzie dziedziczyli jeszcze w 1649 (AGZ Poznań). Wieś ta, wcześniej była w posiadaniu śląskiego rodu Wierzbnów (Werbno), który może dał jej swą nazwę. Z leżącego nieopodal Pawłowa wywiedli się Pawłowscy herbu Wierzbna. W XVI wieku posiadali Wierzbińscy, oprócz Wierzbna, inne wsie w pow. poznańskim, jak Brzeźno i Stare Gorzycko. Z czasem rozsiedlili się po innych powiatach i województwach. Z Wierzbna w ziemi liwskiej mają pochodzić Wierzbińscy herbu Junosza (W. Wittyg, Nieznana szlachta, s. 347).
Genealogia
(osób: 45)

• MARIA Apolonia Brygida Wierzbińska (1851-20 VIII 1879), c. Józefa i Marii Łubieńskiej; zm. Charlottenbrunn, poch. Cerekwica (Dz. Poznański nr 189/79); m. (3 X 1871 Skoki) Henryk Teofil Marian Dobrzycki z Dobrzycy h. Leszczyc (1833-1905); dzieci: Adam (ok. 1870-1876), Helena Marianna (1872-1902), Henryk Jan (1874-1912), Maria Zofia (1877-1920) – Dobrzyccy.

• WAWRZYNIEC Justynian Wierzbiński z Wierzbna h. Nałęcz (1783-18 XII 1859), s. Ignacego i Marianny Wyrzykowskiej, adwokat, ziemianin; adwokat Trybunału cywilnego w Poznaniu 1814, komisarz sprawiedliwości tamże 1817; właściciel dóbr Nowiec 1822/36, Czarny Sad k/ Koźmina 1850; współpatron kościoła w Koźminie; zm. Czarny Sad, poch. 22 XII 1859 Koźmin, w kościele, obok kaplicy Przyjemskich (Dz. Poznański nr 292 z 22 XII 1859); 1ż. (ok. 1814) Balbina (Bibianna) Otto Trąmpczyńska h. Topór (1795-7 VIII 1836), c. Wojciecha i Marianny Nieżychowskiej h. Pomian; zm. Nowiec, suchoty (MK Dolsk); dzieci: Emilia, Adam, Ludwika, Cecylia, Józef, Julian, Anna, Edward, Władysław, Lucyna; 2ż. (ok. 1838) Otolia Otto-Trąmpczyńska h. Topór (ok. 1802-22 XII 1867), c. Wojciecha i Marianny Nieżychowskiej; zm. Czarny Sad, poch. Koźmin (MK Koźmin).

Źródła: Dw. Teki; Nies. t.9/314-316; Stup. t.3/179.

Wilkszycki

Wilkszycki h. Nałęcz vel Wilczycki, różnie pisani - Wilkrzycki, Wilksycki, Wilxycki, w ziemi sieradzkiej 1713 (Nies.). Ich gniazdem są Wilkszyce (Wilczyce) w dawnym powiecie kaliskim, na których dziedziczyli w XV i XVI wieku. Obecnie Wilkszyce leżą w pow. sieradzkim, w gminie Goszczanów. 
Wilkszyccy, pisani również Wilczyckimi, używali przydomków: Bajak, Dworak, Gajek (Gajka), Gołąbek (Gołombek, Gombek?), Spytek, Śliwka, Ząbkowicz, itd. W XVII i XVIII wieku byli właścicielami wsi Mroczki Małe w ziemi sieradzkiej, której ostatnią dziedziczką była Teodora Wilkszycka ok. 1790.
Genealogia
(osób: 35)

• JAKUB Wilkszycki (1770-1849), s. Ignacego i Marianny Tucholczanki, ziemianin, właściciel majątku Ryńsk k/ Wąbrzeźna ok. 1805 (PSB); ż. (p. 1805) Elżbieta z Działowa Działowska (von Salendorf) h. Prawdzic (ok. 1780-po 1805); dzieci: Franciszka.

• TEODORA Wilkszycka v. Wilczycka (ok. 1770-po 1796), c. Michała i Jadwigi Żeromskiej, dziedziczka dóbr Mroczki Małe w ziemi sieradzkiej ok. 1790 (Nejm.); m. (p. 1796) Wojciech Gawłowski (ok. 1760-po 1796), dziedzic po żonie Mroczków Małych w ziemi sieradzkiej; dzieci: Antoni Gawłowski (ur. ok. 1796). 

Źródła: Bork. Spis 498; Dw. Teki; Nies.; Urus. XI 2-3.

Wilczyński

Wilczyński h. Poraj, rodzina wielkopolska, w XV i XVI wieku używała przydomku Lewin, który mógł być ich pierwotnym nazwiskiem. Gniazdo Wilczyńskich miało znajdować się na Kujawach, jednak już w XV wieku spotykamy ich już w Wielkopolsce. Wydaje się zatem prawdopodobne, że nazwisko wzięli od położonych w Wielkopolsce wsi swoich dziedzicznych Wilczyno i Wilczyna Góra (Wilczagóra) w powiecie gnieźnieńskim.

Waligórski

herb Odrowąż

 

 herb Puchała

Waligórski h. Odrowąż i h. Puchała vel Odrowąż-Waligórski, Waligurski, rodzina osiadła w ziemi sieradzkiej w XVIII i XIX wieku, gdzie byli właścicielami m. in. dóbr Wola Wężykowa, Osiny, Ldzań, Bukowiec.

Wilski

Wilski h. Półkozic, pisani też Wildski, Wildzki, według Paprockiego, wyszli ze wsi Wilcze (Wilce) w województwie rawskim. Chodzi tu zapewne o wieś Wilcze Piętki w pow. skierniewickim, parafia Biała. W XVI wieku

Wierciński

Wierciński h. Rawicz, vel Wiercieński, Wierczyński, drobnoszlachecka rodzina podlaska, przydomku Snopek, pochodząca ze wsi Wiercień Wielki (Duży) i Mały, często nazywanych Wiercinem, w powiecie bielskim, w gminach Malesze i Siemiatycze (SGKP).

Ważyński

Ważyński h. Abdank vel Skarbek-Ważyński, Warzyński, Ważeński, używali przydomku Skarbek. Ich pierwotnym dziedzictwem była chyba wieś Ważyno w parafii Goleszyn, gminie Białyszewo, powiecie Sierpc, obecnie w woj. mazowieckim (SGKP). Wieś ta dzieliła się na Ważyno Kmiece i Ważyno Skóry. Ta druga była zapewne zasiedlona przez ród Skórów h. Abdank, piszących się z Gaju Wielkiego k/ Poznania i Międzychodu, którzy dali początek rodzinie Ważyńskich. Według Paprockiego mieli być w woj. płockim 1584 r. (Pap.). Mieszkali w Płockiem i Wielkopolsce. Niektórzy przenieśli się na Żmudź i Litwę. Są notowani w tamtejszych aktach na początku XVII wieku. Posiadali majątki ziemskie m. in. w pow. oszmiańskim i lidzkim. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1861.
Maciej Sylwester Ważyński, uzyskał nobilitację od króla Zygmunta III Wazy w 1601 r., wraz z herbem Abdank.