Kaweczyński

Kaweczyński h. Ostoja, właściwie Kawęczyński, vel Kawieczyński, Kawiczyński, Kawczyński, Kawczeński, chyba także Kawęcki, rodzina pomorska, wywodząca się ze wsi Kawęcin in. Kawęczyn (Kawenczyn, Kaweczyn etc.), w pow. świeckim, w parafii Przysiersk. 

Kętrzyński wspomina o Pietraszu z Kawieczyna 1457. Według Długosza, Mikołaj, został sędzią ziemskim świeckim 1467 r. Feliks odstąpił 1524 r. Lubodzież, bratu swemu Andrzejowi. 

Przy wywodzie szlachectwa Krzysztofa Arciszewskiego w Starogrodzie 1618 r., świadczyli mu: Feliks Kaweczyński, syn Stanisława i Katarzyny Kossówny, właściciel po ojcu Kawęczyna i Jan Kaweczyński, syn Macieja, bratanek Hektora, a wnuk Wacława, dziedzica Ścieńska i Maruszy Zebowskiej. Obaj zeznali, że Barbara Kaweczyńska, siostra Stanisława, była babką Krzysztofa Arciszewskiego (Gr. Kościańs. z 1622 roku). Wymieniony Maciej, jako rządca dóbr Nieświeskich, urządził w Nieświeżu drukarnię heretycką 1562 r. i pomagał Budnemu do wydania Biblii, czego dokończyli po jego śmierci 1572 r., bracia jego, Hektor i Albrecht. Hektor był starostą ołyckim Radziwiłłowskim 1575 r. (Op. Łuc.).

Kaweczyńscy herbu Ostoja podpisali z woj. pomorskim elekcje królewskie: Jana Kazimierza 1648 r., Jana III 1674 r. i Augusta II 1697 r. Wylegitymowali się ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym w latach 1836-1862, zapisani zostali do ksiąg szlachty ówczesnej guberni lubelskiej.

Być może, właściwym gniazdem tej rodziny jest Wielkopolska lub Sieradzkie, skąd nazwa Kawęczyn została przniesiona na Pomorze. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wymienia kilkadziesiąt wsi o tej nazwie i podobnych. Ma się ona wywodzić od przezwiska Kawiec. 

Herbarze wymieniają ponadto Kawęczyńskich herbu Wieniawa, z Kawęczyna, w parafii Dębica, obecnie powiat Dębica, Kawieczyńskich h. Jastrzębiec, Trzaska, oraz innych, bez przynależności herbowej.

Genealogia
(osób: 33)

 

• ANTONINA Kaweczyńska h. Ostoja, voto Gryszpanowicz (ok. 1790-1838), c. Jana i Marianny (Marii) Krzywkowskiej; w aktach także: Antonina Kawczyńska; ur. prawd. Nowa Wieś, parafia Chrostkowo, pow. Lipno, zm. Rypin, pow. Rypin (MK Chrostkowo; MK Rypin); m. (ok. 1808) Jan Franciszek Gryszpanowicz (ok. 1800-po 1838); w aktach także: Franciszek Gryszpanowicz, błędnie: Grysepanowicz; dzieci: 1/ Józef (ur. 1809 Rypin); 2/ Andrzej (1810-1812); ur. Rypin, zm. tamże (MK Rypin) – Gryszpanowicz.
 

• MARIAN Stefan Kaweczyński h. Ostoja (1800-po 1841), s. Jana i Marianny (Marii) Krzywkowskiej, oficer wojsk polskich, uczestnik powstania listopadowego, odznaczony krzyżem złotym Virtuti Militari; wstąpił 1819 r. do pułku grenadierów gwardii, porucznik 8 pułku piechoty liniowej 1825, kapitan 1831; następnie urzędnik skarbowy w Lublinie, kontroler komory konsumowej lubelskiej 1840 r.; wylegitymował się ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym 1840 r. z herbem Ostoja, na podstawie świadectwa Heroldii Cesarstwa, zatwierdzającego mu szlachectwo dziedziczne udowodnione od 1781 r.; zapisany został do ksiąg szlachty ówczesnej guberni lubelskiej; w aktach także: Marian Kawczyński; ur. prawd. Nowa Wieś, parafia Chrostkowo, pow. Lipno; jako miejsce jego urodzenia, Uruski podaje miasto Czerniejowce, w gub. podolskiej (Urus.; Ks. Wojskowe; Sęcz.; MK Chrostkowo); we; ż. (1833 Warszawa) Franciszka Kaltwasser (ok. 1800-po 1833), c. Filipa i Marianny Frümer; ślub w parafii ewangelicko-augsb. w Warszawie, uwagi: ona rozwiedziona, 1v. Wróblewska (ME Warszawa).

 
Źródła: Bon. t. 9/347, 349-350, 353; Bork. Sp. 147, 148; Dw. Teki; Krzep. Pom. 36; Nies.; Sęcz.; Urus. t. 6/262, 263-264; Wittyg, Nieznana szlachta, s. 132.