Nowodworski

Nowodworski h. Nałęcz, stara rodzina mazowiecka, gałąź wielkopolskiego rodu Nałęczów, która osiadła w Nowym Dworze n/ Narwią i w Leżenicach n/ Radomką. Są jednego pochodzenia z Leżeńskimi z Leżenic oraz z Gostomskimi z Gostomia, w ziemi czerskiej, pow. Grójec. 

Pisali się „z Nowodwora”, a ich gniazdem jest obecne miasto Nowy Dwór Mazowiecki. Już 29 VI 1374 ks. mazowiecki Ziemowit III nadał osadzie prawa miejskie, przekazując ją na własność Abrahamowi, Dobrogostowi i Niemierzy, synom Tomisława z rodu Nałęczów, wraz z przywilejem na połów ryb w Narwi i Wiśle oraz pobieranie cła na rzece Narwi. W 1421 r. synowie Niemierzy podzielili się majątkiem rodzinnym – Abraham otrzymał majątki w Wielkopolsce, w okolicy Wolsztyna, a Dobrogost został na miejscu i od osady przybrał nazwisko Nowodworski. W 1465 r. osada Nowydwór należała do parafii Okunin.

Nowodworscy zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862, zapisani do ksiąg szlachty ówczesnej guberni radomskiej, oddział sandomierski. Z nich: 1 arcybiskup gnieźnieński, 1 biskup i 2 kasztelanów w latach 1385 — 1640.

Według prof. Dworzaczka z Nowego Dworu koło Poznania wyszli Nowodworscy herbu Drogosław.
Genealogia
(osób: 59)

• HIACYNTA Aleksandra Agrypina Nowodworska h. Nałęcz, voto Kozłowska (ok. 1800-1851), c. Ignacego i Marianny Przeradowskiej; zamieszkała Siedlce, pow. Siedlce 1825-1826; wylegitymowana ze szlachectwa w Królestwie Polskim 1839 r. z herbem Nałęcz (Urus.); poch. Cm. Powązkowski, kw. 24-V-3 (Cm. Pow.); m. (ok. 1825) Karol Marian Kozłowski z Wielkiego Kozłowa h. Jastrzębiec (1796-20 I 1872), s. Piotra i Wiktorii Rożanowskiej, prawnik, prezes dyrekcji szczegółowej Tow. Kredytowego Ziemskiego w Siedlcach, członek Rady Stanu Król. Polskiego, ziemianin; absolwent wydziału prawa i administracji Uniw. Warszawskiego, sekcja prawa, wpis 1815, magister obojga praw 1819; pisarz w Sądzie policji poprawczej w Pułtusku 1819; przeniesiony na własne żądanie na takiż urząd w Warszawie 30 IX 1820; patron przy Trybunale Cywilnym woj. podlaskiego w Siedlcach 1822-1838; wybierany na 4-letnią kadencję na radcę dyrekcji szczegółowej Tow. Kredytowego Ziemskiego woj. podlaskiego w latach 1832, 1836, 1842, 1846 i 1850; na własne żądanie zwolniony z obowiązków patrona 1838; mianowany czasowym członkiem Rady Stanu Król. Pol. 3 VII 1861, z przedłużeniem na 1862/3; zwolniony 19 V 1863 na własne żądanie z obowiązków czasowego członka Rady Stanu na rok 1863; prezes dyrekcji szczegółowej Tow. Kredytowego Ziemskiego gub. lubelskiej w Siedlcach 1854-1863; wylegitymowany ze szlachectwa w Królestwie Polskim ok. 1850 r. z herbem Jastrzębiec; właściciel dóbr Kobylany, Rudeha i Kiełbaski w gub. lubelskiej 1861; członek Tow. Rolniczego w Król. Pol., okręg łosicki 1861; zamieszkały 1861 r. Siedlce, poczta Siedlce, powiat bialski; zm. Warszawa, lat 76, poch. Cm. Powązkowski, kw. 24-V-3, obok żony Hiacynty z Nowodworskich Kozłowskiej (Bon.; Cm. Pow.; R. Gerber, Studenci Uniw. Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny); dzieci: 1. Marianna Józefa Kamila (1825-15 VIII 1826), zm. Siedlce; 2. Józef Stanisław (16 X 1826-22 X 1826), ur. Siedlce, świadkowie: Franciszek Kuczyński lat 38, Marcin Mleczko lat 53, chrzestni: Onufry Potocki, Tekla Kuczyńska (MK Siedlce) – Kozłowscy.

 

• KAROL Franciszek Adam Nowodworski h. Nałęcz (ok. 1800-po 1837), s. Ignacego i Marianny Przeradowskiej, urzędnik w Radomiu, poborca Kasy gubernialnej gub. radomskiej 1837; razem z dziećmi wylegitymowany ze szlachectwa w Królestwie Polskim 1837 r. z herbem Nałęcz, zapisany do ksiąg szlachty ówczesnej guberni radomskiej, oddział sandomierski (Urus.; Sęcz.); ż. (1820 Sandomierz) Franciszka Szymańska (ok. 1800-po 1830); zapowiedzi Sandomierz parafia św. Pawła i NNMP Katedra, ślub w parafii św. Pawła (MK Sandomierz: św. Paweł); dzieci: Józef, Karol, Izydor, Bolesław.
 

Źródła: Bork. Sp. 282; Dw. Teki; Kos. t. 1; Nies. t. 6/583-585; PSB; Sęcz.; Szl. Król.; Urus. t. 12/190-192; A. Wolff, Mazowieckie zapiski herbowe, nr 245.