Szembek

Szembek h. własnego, dawniej także Schönbeck, Schönbekg, Schömbeck, Schembek, rodzina pochodzenia niemieckiego, pierwotnie mieszczanie krakowscy, otrzymali indygenat polski 25 VII 1566 r. Pisali się ze Słupowa, pierwotnego swojego majątku w Małopolsce. Jedna gałąź uzyskała tytuł hrabiowski pruski 17 I 1816 r. Z tej rodziny 15 senatorów w latach 1685 — 1808, w tym 2 arcybiskupów prymasów, 4 biskupów, 2 wojewodów, 1 minister i 6 kasztelanów. — Piotr, generał wojsk polskich otrzymał tytuł hrabiowski pruski 1816 r. — Niektórzy w XVIII stuleciu tytułowali się hrabiami, z zasady, jakoby ten tytuł przysługiwał ich przodkom Schönbeckom, z nadania cesarzy niemieckich. Prawda historyczna jest taka, że polscy Szembekowie, nie mają nic wspólnego ani z hrabiowską rodziną Schönbeków, ani z dwoma szlacheckiemi domami pisanymi Schönbeck i Schömbeck, dziedziczącymi w różnych stronach Niemiec jeszcze w XVIII stuleciu, lecz są rodziną miejską krakowską, do pierwszych lat XVI stulecia mało zamożną i do patrycjatu krakowskiego nie należącą, gdyż pierwszym z niej, który podniósłszy się majątkowo, otrzymał w 1557 r. godność ławnika (rajcy) krakowskiego, był Bartłomiej, wymieniony w Paprockim. 
Genealogia
(osób: 181)

• JULIA Szembek (ok. 1837-1928), c. Wincentego i Emilii Bécu de Tavernier; m. (1866) Ludwik Olszowski h. Prus (1836-7 XII 1911), s. Andrzeja i Emilii Czarzewskiej; zm. we Wrocławiu; mieli córkę adoptowaną Helenę, która wyszła za mąż za inż. Dziegieckiego, właściciela fabryki brykietów. Helena Dziegiecka po śmierci męża Dziegieckiego wyszła ponownie za mąż za Jacka Wysogotę Zakrzewskiego.

• PIOTR hr. Szembek (16 IV 1843-15 V 1896), s. Aleksandra i 2ż. Felicji Niemojowskiej, ziemianin, polityk, poseł do parlamentu niemieckiego, powstaniec 1863 r., adiutant gen. Tacznowskiego; właściciel dóbr Siemianice k/ Kępna i Słupia w pow. ostrzeszowskim; zm. Siemianice, poch. gr. rodz.; ż. (2 VI 1881 Lwów) Maria hr. Fredro (5 I 1862-1937), c. Jana Aleksandra z Bieńkowej Wiszni, i Marii hr. Mier h. własnego, poetka, działaczka patriotyczna; ur. we Lwowie, zm. w Przyłbicach k/ Lwowa; dzieci: Jadwiga, Zofia, Aleksander.

Źródła: Bork. Rocz. t.1/366-368, t.2/318-321; Dw. Gen.; Kos. t.3/505-517; Nies.