Waśniewski

Waśniewski h. Bończa, vel Waśniowski, rodzina mazowiecka, znana Paprockiemu w 1584 r. Pisze o nich: „Waśniewscy na Mazowszu z mławskiego powiatu dom rozrodzony”.

Włodkowski

Włodkowski h. Doliwa, vel Włotkowski, w dawnej ziemi łomżyńskiej, notowani w aktach już 1500 r. W XVIII wieku niektórzy z nich zamieszkiwali w Wielkopolsce oraz w ówczesnej Galicji.

Witosławski

Witosławski h. Jastrzębiec (in. Boleścic), vel Bolesta-Witosławski, Witosłaski, rodzina mazowiecka wywodząca się ze wsi Witosławice, w pow. płockim, w parafii Drobin.

Więckowski

herb Prus I

herb Prus II (Wilczekosy)

herb Prus III (Nagody)

Więckowski h. Prus I (oraz h. Prus II i Prus III), vel Prus-Więckowski, Wienckowski, Więczkowski, rodzina sieradzka, używała różnych przydomków, takich jak Kordek, Tryksa (Trixa) i Jędrzejkowicz. 

Wituski

Wituski h. Gozdawa, vel Witulski, tę drugą – i błędną, jak się zdaje – formę nazwiska podają Paprocki i Okolski. Pisali się „z Życka i Witusza” w ziemi rawskiej.

Wardeński

Wardeński h. Godziemba, vel Wardyński, Wardęski, Wardęcki, Wardąski, licznie rozrodzona rodzina wielkopolska, która przyjęła nazwisko od majątku Wardężyn k/ Rychwału w pow. konińskim, woj. kaliskim, a więc właściwą formą nazwiska jest Wardęski. 

Weber

Weber h. Szampach, rodzina baronów niemieckich, piszących się von Rittersdorf. Zasłużyła się w wojsku litewskim. W Polsce otrzymała indygenat już w roku 1390. 

Włostowski

Włostowski h. Ciołek, rodzina wielkopolska, wzięła nazwisko od wsi Małe Włostowo w pow. kościańskim, gdzie dziedziczyła już w 1400 r. (AGZ Kościan, Poznań). Z nich: 2 kasztelanów w latach 1410 — 1637. 

Witwicki

Witwicki h. Sas, rodzina drobnoszlachecka, licznie rozrodzona na Rusi Czerwonej, w ziemi przemyskiej, ale też rozproszona po całej Rzeczypospolitej, m. in. w Małopolsce i Wielkopolsce. Ich wsią gniazdową jest Witwica k/ Bolechowa w powiecie doliniańskim (SGKP). Używali następujących przydomków: Buzdewicz, Demkowicz, Didowicz, Baranowicz, Floka, Harmaga, Hatastowicz, Iwanczyniec, Iwachnowicz, Koszczyniec (Koszyniec), Kockowicz, Lichacki, Lejbiniec, Ławrowicz, Menteszewicz, Mirowicz, Pilik, Płytka, Popowic, Prokopowicz, Sieczka, Turyła, Waśkiewicz, Waśkowicz, Wasylkowicz. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim ok. 1840 r. Z nich: 1 biskup 1678 — 1697. 

Włodek

Włodek h. Prawdzic, na Rusi Czerwonej, pisali się z Hermanowa. 
W latach 1460-1504 byli właścicielami m. in. miejscowości Izdebnik w powiecie wadowickim, która była siedzibą parafii. Z nich: 1 wojewoda 1593 — 1615. – Stanisław (zm. 1617), wojewoda bełski 1593-1615. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim ok. 1840 r.

Witowski

Witowski h. Rola, vel Witoski, rodzina z ziemi łęczyckiej, wymieniona w Herbarzu Paprockiego w 1584 r. Wyszli zapewne ze wsi Witowice Wielkie, w powiecie radziejowskim.

Wilkoński

Wilkoński h. Odrowąż, rodzina wielkopolska, wywodząca się ze wsi Wilkonice Wielkie i Małe w dawnym pow. kościańskim, oraz Wilkoniczki k/ Kcyni w pow. krobskim. W 1393 r. Wilkonice były własnością Stanisława Wilkońskiego, a w 1427 r. Dersława Wilkońskiego. Następne pokolenia osiedlały się również w innych powiatach Wielkopolski. Z nich 1 kasztelan w latach 1737 — 1765. — Franciszek (zm. 1765), kasztelan krzywiński od 1737. Byli właścicielami m. in. dóbr Wapno, Stołężyn, Wilkonice, Grabonóg i Krajewice w Poznańskiem.

Wilczewski

Wilczewski h. własnego (in. Trzy radła) vel Radlicz-Wilczewski, w Prusach Zachodnich i na Mazowszu. Wyszli ze wsi Wilczewo w Prusach Książęcych, w powiecie sztumskim. Niektórzy z nich używali przydomku Tallen. Licznie rozrodzeni, rozsiedlili się po różnych województwach. Z nich: 2 kasztelanów 1726 — 1779. – Hektor, sędzia ziemski malborski 1650. Jan, pisarz ziemski malborski, podstarości i sędzia brański 1700. Ludwik, sędzia malborski 1700. Jan, szambelan na dworze króla Stanisława Augusta. Franciszek, starosta i podkomorzy wiski 1757. Józef, kasztelan podlaski 1771-1779.

Wierzejski

Wierzejski h. Jelita, nazwisko ich dawniej pisano Wierzeyski, Wyrzejski, Wyrzeyski, podobno również Wyrzyski, i do końca nie wiadomo, czy wszyscy oni stanowią jedną rodzinę. Według dawnych herbarzy, są przydomku Pieniążek i mają pochodzić od Pieniążków z bliżej nieznanej wsi Wyrzysk w woj. kujawskim. Znana jest za to wieś  Wierzeje in. Wierzeja w dawnym pow. poznańskim, którą w 1793 r. posiadał Wawrzyniec Stanęcki (SGKP). W 1444 r. jej właściciel Sędziwój de Grzebienicko (Grzebieniska), sądząc po imieniu należący do rodu Nałęczów, sprzedaje połowę wsi Tomaszowi de Czijesle (Cieśle?). Jego to może synami są Maciej i Stanisław de Wierzeje Wierzeyscy, właściciele ½ tej wsi w 1494 r. (AGZ Poznań). Czy ci W. należą do rodu Jelitczyków, nie wiadomo.
Herbem Jelita legitymowali się również Wierzejscy, pochodzący z dóbr Wierzejki w parafii Trzebieszów, na Podlasiu. Nosili rozmaite przydomki m. in. Pieniążek. Najstarsza o nich informacja ma pochodzić z 1418 r. Tu, zatem, należałoby upatrywać rzeczywistego gniazda tej rodziny. Wierzejscy h. Jelita są notowani w pow. gnieźnieńskim 1618 r. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim ok. 1840 r. Jedna linia, przydomku Piechnik, zamieszkiwała już w XVII wieku w woj. nowogrodzkim i pieczętowała się herbem Jelita z odmianą. Na czym polegała odmiana, nie wiemy. Jej przedstawiciele brali udział w elekcjach 1674, 1697 i 1764 r. (Con.). Na początku XIX w. doszli do dużego znaczenia i zamożności. Z nich: 1 kasztelan 1436.

Wężyk

Wężyk h. Wąż, rodzina sieradzka, pisała się z Woli Wężykowej. 
W ziemi sieradzkiej, dokąd przybyli z Małopolski, pojawiają się w 1386 roku. W końcu XV wieku spadkobiercy Stanisława Wężyka, dziedzica dóbr Osiny, Wola Wężykowa, Grabica itd., podzielili się majątkiem w ten sposób, że Andrzej został właścicielem Osin, dając początek linii Wężyków Osińskich, brat jego Jan, dziedzic na Siedlcach, był protoplastą Wężyków Siedleckich, a kolejny brat Piotr, osiadł na Widawie i Woli Wężykowej i był założycielem rodziny Wężyków Widawskich. Odgałęzieniem rodu Wężyków z Woli Wężykowej byli także Wężykowie Rudzcy vel Ruccy z Wielkiej Rudy. Spośród tych, którzy pozostali przy nazwisku Wężyk, znane są m. in. – tzw. linia prymasowska na Woli Wężykowej, linia na Bełdowie, linia na Karszewie. Z nich: 1 arcybiskup prymas, a zarazem minister, 1 biskup i 3 kasztelanów 1619 — 1831.

Węgliński

Węgliński h. Godziemba, vel Węgleński, rodzina rozrodzona w ziemi łęczyckiej, jednego pochodzenia z Lubrańskimi, Dąmbskimi i Wysockimi. Według dawnych herbarzy, mieli  wziąć nazwisko od wsi Węglin w pow. lubelskim, parafii Konopnica. 

Walknowski

Walknowski h. Wieruszowa (in. Wierusz) vel Wierusz-Walknowski, Walknoski, Walchnowski, Waliknowski, Walichnowski etc., przydomków Wernisz i Wierusz, stara rodzina w Sieradzkiem. Nazwisko wzięli od wsi parafialnej Walknowy (Waliknowy, Walichnowy) w powiecie wieluńskim, gminie Sokolniki, gdzie na początku XVI wieku mieszka częściowa szlachta Wieruszowie, mająca 24 łany osiadłe (SGKP). Ich przodkiem był Bieniasz czyli Benedykt Wierusz (zm. 1409), sędzia ziemski wieluński 1400 r., dziedzic na Wieruszowie, Kowalu, Niemojowie, Walknowie, Osieku i Praszce; w roku 1401 fundował klasztor Paulinów i kościół w Wieruszowie; poległ pod Malborkiem w walce z Krzyżakami. Syn jego Władysław, dziedzic Walknowy, jest protoplastą Walknowskich, którzy są jednego pochodzenia z Kowalskimi i Niemojewskimi. Zostali wylegity- mowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1861. 
Z nich: 1 kasztelan 1703 — 1709.

Walewski

Walewski h. Roch II (in. Kolumna, Pierzchała), licznie rozrodzona rodzina mazowiecka, pisząca się z Walewic. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1861. Jedna linia uzyskała tytuł hrabiowski z odmianą w herbie w Rosji 21 III 1838, w Królestwie 1844, potwierdzenie w Prusach 31 III 1872. W XIX wieku należały do nich m. in. dobra Grüben na Śląsku, Mostki, Mąkolno i Ośno Górne i Dolne, Dzierzbice, Korczyn i Wiewierz w pow. kutnowskim, Wrząca Wielka i Witów w pow. kolskim, Bogusławki, Zglinna Wielka, Zglinna Mała i Prandocin w pow. rawskim, Florianów w pow. warszawskim. Z nich: 15 senatorów w latach 1574 — 1831, w tym 2 wojewodów i 13 kasztelanów. 
Aleksander Walewski h. Kolumna z odmianą, syn naturalny cesarza Napoleona I, urodzony z Marii Łączyńskiej wdowy po Walewskim, minister francuski za rządów Ludwika Napoleona III; otrzymał tytuł hrabiowski francuski 1812.

Waldgon

Waldgon h. własnego, właściwie Wilson-Waldgon de Eastbourne, rodzina irlandzka. 

Wielopolski

Wielopolski h. Starykoń, stara rodzina małopolska, pojawiająca się w aktach od 1460 r. i wywodząca się od Mikołaja Bochnera, mieszczanina krakowskiego. Nazwisko wzięli od wsi Wielopole w starostwie ropczyckim, woj. sandomierskim (Nies.). Byli właścicielami licznych majątków ziemskich głównie w woj. krakowskim i sandomierskim. Wywód szlachectwa przeprowadzili we Lwowie i w Warszawie. Od połowy XVII stulecia rodzina magnacka, otrzymała 29 XI 1656 od cesarza Ferdynanda III dziedziczny tytuł hrabiego Św. Cesarstwa Rzymskiego (S.I.R.). Starsza linia odziedziczywszy w 1729 r. po wygasłej rodzinie Gonzaga-Myszkowskich Ordynację Pińczowską, przyznaną im ostatecznie na sejmie 1768 r., tytułowała się hrabiami Wielopolskimi, margrabiami Gonzaga z Mirowa Myszkowskimi. Od cesarza Józefa II otrzymali 22 VII 1788 dziedziczny tytuł hrabiowski w Galicji, a zatwierdzenie tytułu hrabiowskiego w Królestwie Polskim 1820 r. Od cesarza Aleksandra II otrzymali 12 XI 1879 dziedziczny tytuł hrabiego w Rosji, i zatwierdzenie w posiadaniu Ordynacji Pińczowskiej, z prawem noszenia nazwiska, herbu i tytułu margrabiów Gonzaga-Myszkowskich, przekazywalnego na zasadzie primogenitury i związanego z posiadaniem Ordynacji Pińczowskiej. Z tej rodziny 3 wojewodów, 2 ministrów i 1 kasztelan w latach 1661 — 1831.
Dewizy rodowe: „Frangas non flectas” (Można go złamać, ale nie można go zgiąć) i „Nunquam retrorsum” (Nigdy się nie cofaj).
Genealogia
(osób: 98)

 

Elżbieta hr. Wielopolska 

(1747-1771)

• ELŻBIETA Marianna hr. Wielopolska (ok. 1747-1771), c. Jana i Marianny Jabłonowskiej; m. (1767) Józef Makary hr. Potocki (ok. 1740-1821), starosta halicki i czorsztyński.

• JAN hr. Wielopolski (ok. 1610-1668), s. Kacpra i Elżbiety Broniewskiej, wojewoda krakowski; dworzanin królewski 1635, administrator żup bocheńskich 1649, kasztelan wojnicki 1655, wojewoda krakowski 1667, starosta biecki, warszawski, bocheński, nowotarski; otrzymał w 1656 od cesarza Ferdynanda III dziedziczny tytuł hrabiowski Państwa Rzymskiego; ż. Zofia Kochanowska (zm. 1649); dzieci: Jan.

Źródła: Dw. Gen.; Kos. t.1/629-634, t.2/622-623, t.3/560-576.