Grudziński

Grudziński h. Grzymała, vel Grudzieński, Grodziński, Grodzieński, magnacka w XVII stuleciu rodzina wielkopolska, pisali się „z Grudny”. 

Grzybowski

Grzybowski h. Prus II (in. Wilczekosy), na Mazowszu, gałąź rodu Windyków, następnie używali nazwy Windyka (Windika) jako przydomku. Przywilej z 1345 r. książąt mazowieckich, Ziemowita i Kazimierza, wydany dla rodu Prusów, wspomina już o Windyce (Codex Masoviens.). Dopiero w XV stuleciu Windykowie od swych posiadłości Grzybowa i Grabowa wzięli nazwiska Grzybowski i Grabowski. Wsią gniazdową Grzybowskich jest Grzybowo in. Grzybowo Windyki, w dawnym pow. mławskim, parafia Wieczfnia. Regestra poborowe z 1578 r. wymieniają m. in. Mikołaja, dziedzica Grzybowa Windyki, Stanisława Plebanka, Jana i Wojciecha Ściborów, dziedziców Grzybowa Wielkiego, Stanisława z braćmi Rugałów, dziedziców Grzybowa Rugał. Grzybowscy podpisali elekcje 1648, 1674, 1697 r. z ziemią warszawską, 1674 i 1697 r. z ziemią czerską i nurską. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Galicji 1782, w Królestwie Polskim w latach 1836-1862, w guberni podolskiej 1853-1855, kowieńskiej 1856. Z nich: 4 kasztelanów 1633 — 1758. – Stefan Dobrogost, kasztelan lubelski 1633. Franciszek, kasztelan inowrocławski 1695-1710. Stanisław (zm. 1716), kasztelan czerski 1713. Izydor, kasztelan czerski 1752, ustąpił 1758.

Zgaździński

Zgaździński h. Pobóg, rodzina mazowiecka, wylegitymowana ze szlachectwa w sądzie ziemskim bełskim w 1782 r. W XIX wieku byli właścicielami dóbr Ulicko Seredkiewicz w Galicji, w pow. rawskim (Rawa Ruska).

Rafałowski

Rafałowski h. Łabędź, na Litwie i Rusi Czerwonej. Wzięli nazwisko od wsi Rafały w ziemi różańskiej. Wywiedli się ze szlachectwa w halickim sądzie grodzkim 1782, potwierdzeni w szlachectwie w Austrii 31 VII 1870. Z nich: Jan otrzymał indygenat 1664. Piotr, burgrabia płocki 1749.

Zaleski

Zaleski h. Chomąto (in. Chomąta), vel Cygenberg-Zaleski, Zalewski,
z przydomkiem Cygenberg in. Cygemberg (niem. Ziegenberg), w Prusach Zachodnich i na Mazowszu. Jest to odgałęzienie rodu Cygenbergów herbu Chomąto. Jan Cygemberg na Zalesiu Zaleski (zm. 1679), miecznik

Wolski

Wolski h. Doliwa, z Woli Większej Daleszowskiej (Przecławowej) w pow. opoczyńskim.

Kanimir

Kanimir h. Abdank (in. Habdank) vel Kagnimir, Kaimir, wygasła rodzina małopolska, której nazwisko pochodzi od staropolskiego imienia Kanimir. Kanimirowie herbu Abdank byli właścicielami m. in. dóbr Tuchowicz w pow. łukowskim 1422, Jedlanka, tamże, parafia Tuchowicz, w latach 1552-1580. Prawdobodobnie Długosz myli się twierdząc, że są herbu Zgraja. Pisali się pierwotnie z Końradzca in. Kunradzca w pow. płońskim, skąd widocznie wyszli (Bon.). Z tej rodziny: 1 kasztelan 1520.

Horain

Horain h. Szreniawa (in. Śreniawa) vel de Horain, Horajn, Horaim, rodzina rusko-litewska na Wołyniu i w woj. wileńskim. W odległych czasach musiały do nich należeć dobra Horainowszczyzna w pow. nowogrodzkim (Bon.).

Biesiekierski

Biesiekierski h. Pomian, vel Besiekierski, rodzina senatorska w woj. inowrocławskim i łęczyckim. Pochodzą od Sokołowskich tegoż herbu, a nazwisko Biesiekierski ustaliło się dopiero na przełomie XVI i XVII stulecia.

Woroniecki

Woroniecki h. własnego (in. Korybut) vel Korybut-Woroniecki, rodzina książęca z Wołynia, używająca herbu i przydomku Korybut, znana już w XVI w.

Kępiński

Kępiński h. Niesobia, vel Kępieński, Kempiński, Kempieński, wywodzą się zapewne od komesów Krzywosądów, a nazwisko wzięli od swego dziedzictwa wsi Kępno in. Kęmpno, w pow. ostrzeszowskim. 

Taczanowski

Taczanowski h. Jastrzębiec, szeroko rozgałęziona rodzina wielkopolska, której protoplastą jest Jan Ścibor z Taczanowa, występujący w aktach grodu kaliskiego w 1437 r.

Zabielski

Zabielski h. Trzaska, vel Zabilski, Zabylski, rodzina mazowiecka, wywodząca się ze wsi Zabiele w ziemi różańskiej. Licznie rozrodzona, dla rozróżnienia używała przydomków Bok, Nadolny, Wdowik, Ziemaczyk itd. Pisała się „de Wielkie Zabiele” (na Zabielach). W XVI wieku posiadali

Potworowski

Potworowski h. Dębno, rodzina małopolska, gałąź Sienieńskich, której gniazdem jest wieś Potworów w pow. radomskim.

Pusłowski

Pusłowski h. własnego (in. Szeliga odm.) vel Mongud-Pusłowski, Pousłowski, Posłowski, Puzłowski, Pusławski, Pouslejski, rodzina litewska z przydomkiem Mongud, wzięła nazwisko od swej posiadłości w pow. upickim, zwanej Pole Pouslejskie, nazwaną Pusłowiem w XVI stuleciu. Jedna linia otrzymała 4 VI 1869 tytuł hrabiowski rzymski od papieża Piusa IX, oraz tytuł hrabiowski papieski od tegoż papieża 1871. Pusłowscy byli właścicielami m. in. dóbr Gaj (Dworzec), Pieski, Mokrów, Niwy Duże, Sowin, Szydłowice, Hoszczew, Dziewiątkowice, Kossów in. Mereczowszczyzna, Szulaki, Mariampol, Synkowicze, Beczna, Chomsk, Ukropna, Sucha, Kuczkuryszki, Puksztany, Rekanciszki, Żyżmory, Wieloń, Bejzagora, Tauroginy, Wiżuny, Lipniszki, Geranony, Dworzyszcza, Trokiele, Świsłocza, Zarubicze, Kwasówka, Kużyliczyn, Zapole, Dobrawola, Eleonorowo n/ Niemnem, Pasieczna i Telechany w powiatach oszmiańskim i słonimskim, a także przedmieścia Antokol w Wilnie, Sienna, oraz połowy Chmielowa w Król. Polskim.
Znaczna część Pusłowskich z niewiadomego powodu przeszła do herbu Ciołek. Z tym herbem zostali wylegitymowani ze szlachectwa i zapisani do ksiąg szlachty gubernii kowieńskiej w końcu XVIII stulecia.

Trembiński

Trembiński h. Rogala, vel Biberstein-Trembiński, Trembieński, Trębiński, Tręmbiński, rodzina mazowiecka, używająca przydomków Bibersztein i Bobola. Ich gniazdem rodowym jest Trębin, dawniej Trembin, powiat Płock, gmina Radzanowo.

Piniński

Piniński h. Jastrzębiec (in. Boleścic), rodzina kujawska, wzięła nazwisko od wsi Pinino w ziemi dobrzyńskiej, pow. rypińskim. Właścicielami tej wsi byli w 1379 – Mikołaj, Stanisław, Jakub, Jaśko, Magdalena i Jadwiga. Z czasem rozdzielili się na gałąź galicyjską, mazowiecką i podolską.

Otocki

Otocki h. Dołęga vel Dołęga-Otocki, nazwisko wzięli od wsi Otok w powiecie szadkowskim, skąd przenieśli się już w XVII stuleciu w różne strony kraju. Dziedzicem Otoka w 1565 r. był Jerzy Otocki (Paw.).

Komarnicki

Komarnicki h. Sas, rodzina czerwonoruska, licznie rozrodzona, używająca przydomków: Benedik, Błaszkiewicz, Demniczak, Drudź, Drużbicz, Dudycz, Tagarasz, Fedczak, Iwaszczeszkowicz, Jadczyszyc,

Kręski

Kręski h. Nadelwicz (in. Nadelwitz), rodzina śląska, pochodząca od Nadelwitzów vel Nadelwiczów, nobilitowanych w Czechach 1537. Wyszli ze wsi Kręsko leżącej w pow. kościańskim, która już w 1570 została sprzedana Dziembowskim (AGZ Poznań). Jedna galąź osiedliła się na Pomorzu, inna w Wielkopolsce. W XVIII wieku Kręscy używali tytułu hrabiowskiego Św. Imperium Rzymskiego (S.I.R.), który został im potwierdzony w Prusach 25 X 1843. Linia hrabiowska wygasła po mieczu 31 XII 1870. Z nich: Cyprian, starosta stawiszyński, podpisał elekcję 1696. – Ignacy Jan, starosta stawiszyński, poseł na sejm 1733. – Stanisław (zm. 1747), kanonik kaliski, kanonik krakowski 1717, kantor, wreszcie scholastyk krakowski. – Konstancja, ksieni PP. Norbertanek w Imbramowicach. – Konstanty, dziedzic dóbr Grembanin w powiecie ostrzeszowskim, otrzymał potwierdzenie tytułu hrabiowskiego w Prusach 1843.
Herb — przedstawia w polu czerwonym, na zielonym pagórku pod palmą, psa srebrnego w obroży w lewo idącego, zaś w szczycie hełmu, pod palmą, pies takiż stojący w lewo.

Krukowiecki

Krukowiecki h. Pomian, rodzina kujawska, pisząca się z Ziemblic, z której jedna gałąź osiedliła się na Rusi Czerwonej. Otrzymała austriacki tytuł baronowski w Galicji 25 III 1780, oraz dziedziczny tytuł hrabiowski z

Kuczkowski

Kuczkowski h. Jastrzębiec, rodzina małopolska, z której jedna linia otrzymała austriacki dziedziczny tytuł hrabiowski w Galicji 30 XI 1807, lecz wygasła 1873. Jej wsią gniazdową jest Kuczków w pow. włoszczowskim, na którym dziedziczyli w latach 1440-1581 (Krzep. Mał.). 

Keller

Keller h. Gryf, w Krakowskiem. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862. Inni wylegitymowali się w Cesarstwie, w guberni kijowskiej 1806 r. Z nich: Karol Fryderyk, syn Rudolfa, który miał być cześnikiem poznańskim, ożenił się 1764 r. z Wilhelminą z Wierzbna Rydzyńską, córką Wojciecha, podstolego poznańskiego i Teresy z Czapskich, dziedziczką Michna (Gr. Pozn. z 1765 r. Oblata intercyzy). 

Karnicki

Karnicki h. Kościesza odm., vel Siestrzanek-Karnicki, gałąź rodu Kościeszów, pochodząca z Karnic w ziemi sochaczewskiej. Ich protoplastą był Dersław (Jan) z Szerzyna i Karnic, który miał przydomek Siostrzanek in. Siestrzanek. Karniccy używali po nim tego przydomku aż po wiek XVII. Rozdzielili się na kilka gałęzi, z których jedna osiedliła się w Inflantach, później na Białej Rusi – inna na Rusi Czerwonej. Gałąź galicyjska (młodsza) otrzymała 17 XII 1782 tytuł baronowski w Austrii, a 10 II 1844 austriacki dziedziczny tytuł hrabiowski. Z nich: Jan na Karnicach, starosta wiski 1458-1464. Stanisław, oboźny koronny 1567. Ignacy, podkomorzy miński 1778. Alojzy, generał adiutant wojsk litewskich 1791. Jan (zm. 1793), sekretarz pieczęci większej koronnej, poseł. W XIX wieku posiadali m. in. dobra Michalewice i Wołczuchy w pow. przemyskim, Lelechówka, Wereszyce i Majdan w pow. lwowskim. Od Karnickich z Brzostowa pochodzą Brzostowscy herbu Kościesza.
Herb szlachecki Karnickich, różni się tylko tym od powyższego, że nie ma nad tarczą korony hrabiowskiej. Białoruska gałąź Karnickich porzuciła Kościeszę i przyjęła herb Iłgowskich, gałąź zaś inflancka już w drugim pokoleniu swojego istnienia powróciła do Kościeszy, który to herb też stale używała gałąź galicyjska. 

Jaworski

Jaworski h. Jelita, vel Saryusz-Jaworski, przydomku Saryusz, z Jawory w ziemi przemyskiej, tej samej co i Jaworscy Sasowie (Bon.).

Gołuchowski

Gołuchowski h. Leliwa, rodzina malopolska, której gniazdem jest wieś Gołuchów in. Gołuchów Wielki w dawnym powiecie wiślickim, parafia Kije. Wymieniani są w aktach jako właściciele tych dóbr w latach 1415-1579. Od nich pochodzą rodziny Szczepieckich i Rożwieńskich z Rożwienicy in. Rozdwienicy w ziemi przemyskiej. Boniecki w swoim Herbarzu wysuwa przypuszczenie, iż protoplastą i założycielem gniazda rodu, które od jego nazwiska nazwano Gołuchowem, może być żyjący w XIII wieku Gołuch. Był on podkomorzym księżnej Bolesławowej 1266, a jego urząd nazywał się „Maij” (?!). Jest również prawdopodobne, że do tego domu należał Wacław, syn Żegoty z Gołuchowa. W 1364 otrzymał on Dmitrowice w ziemi lwowskiej, a przecież Gołuchowscy i w późniejszych czasach posiadali dobra w województwie ruskim. Dymitrów k/ Baranowa Sandomierskiego, który był dziedzictwem Leliwitów w XV wieku, mógł być założony przez jednego z potomków tegoż Wacława. Jedna linia Gołuchowskich otrzymała 17 VI 1783, od cesarza Józefa, austriacki tytuł hrabiowski z odmianą w herbie. 

Golejewski

Golejewski h. Kościesza, vel Golejowski, rodzina mazowiecka, pisząca się z Golejewa na Mazowszu. Jej wsią gniazdową jest jak się zdaje Golejewo in. Golejowo w powiecie bielskim, woj. płockim, chociaż jest i Golejewo w powiecie kruszwickim, które należało do Golejewskich jeszcze w 1566 (Bon.; Paw.). Golejewscy rozdzielili się na kilka gałęzi, z których jedna osiedliła się na Rusi Czerwonej, inna na Litwie. Przedstawiciele gałęzi czeronoruskiej zostali wylegitymowani ze szlachectwa w ziemi halickiej i lwowskiej 1782 (Szl. Gal.). Jedna linia otrzymała w Galicji 8 II 1783, od cesarza Józefa II, dziedziczny austriacki tytuł hrabiowski, z dodatkiem herbowym, lecz wygasła po mieczu 28 X 1893.
Z tego rodu: Racibor (Nadborz) z Golejewa (zm. 1481), był w Płocku kanclerzem księcia Władysława mazowieckiego i ruskiego 1454. Adam, poseł na sejm 1678. Jan, mówca sejmowy, deputat na Trybunał koronny 1765, poseł 1768. hr. Jan, starosta grodzki halicki 1783. Maria Felicja z hr. Golejewskich Czarkowska (zm. 14 X 1893), działaczka społeczna, filantropka, fundatorka licznych stypendiów dla rzemieślników itd., założycielka ordynacji wysuckiej; zm. w Paryżu.

Żyliński

Żyliński h. Janina vel Mordas-Żyliński, rodzina mazowiecka, z przydom- kiem Mordas. Wyszli zapewne z Żylina w ziemi sochaczewskiej. Z tą ziemią podpisali elekcję króla Jana III, o czym wspominają konstytucje sejmowe z 1674 roku. Jedna linia przeniosła się do województwa trockiego, i z tym województwem podpisali elekcje w 1697 i 1764 (Con.). Dawne herbarze dają im herb Ciołek, myląc ich pewnie z Żulińskimi. 

Turowski

Turowski h. Pierzchała (in. Kolumna, Roch II), rodzina mazowiecka, ze wsi Turowo w dawnym powiecie mławskim, parafia Wieczfnia. Notowani w aktach ziemi czerskiej 1453 r., w Prusach 1650. Jedna gałąź osiedliła się w woj. łęczyckim, gdzie posiadali m. in. folwark Kuźmy w parafii Dmosin. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1861. 

Szujski

Szujski h. Pogoń ruska (in. św. Jerzy – herb w. ks. moskiewskich), vel Szuyski, jest to gałąź w. książąt suzdalskich z dynastii Rurykowiczów, młodsza linia dynastii panującej w Moskwie. Pochodzili od w. księcia Aleksandra Newskiego (zm. 1263). Pierwszym o tym nazwisku, pochodzącym od miejscowości Szuja w późniejszej guberni włodzi- mierskiej, był Semen Dymitrowicz, syn Dymitra Fomy Konstantynowicza (zm. 1383), ks. na Niżnym Nowogrodzie i Suzdalu. W początkach XVI stulecia rozdzielili się na dwie gałęzie: jedną, która przeszła na Litwę, i drugą, która pozostała w państwach moskiewskich, do tej należy Wasili Iwanowicz – po zabiciu Dymitra I Samozwańca – car i wielki książę moskiewski i jego bracia Dymitr i Iwan – wszyscy trzej zmarli w Polsce. Protoplastą gałęzi litewskiej był Iwan Dymitrowicz zwany Gubka (zm. ok. 1560), który zbiegł zapewne w połowie 1534 r. z Moskwy na Litwę. W kwietniu 1536 r. król Zygmunt Stary nadał mu przywilej na Terebuń w pow. brzeskim. Potomkowie kniazia Iwana przeszli w kolejnych pokoleniach na katolicyzm i zarzucili tytuł kniaziowski, chociaż poszczególni przedstawiciele rodu powracali do jego używania już od XVII wieku.

Kurcewicz

Kurcewicz h. własnego (in. Kurcz) i h. Pogoń litewska, vel Koriatowicz-Kurcewicz, Kurjatowicz-K., Bułyha-K., Kurczewicz, ród kniaziów ruskich na Wołyniu, gałąź dynastii Giedyminowiczów, potomkowie najstarszego syna wielkiego księcia litewskiego Giedymina - księcia Narymunta Gleba. Część historyków jednakże, widzi w nich nadal potomków najmłodszego z Giedyminowiczów - księcia podolskiego, Koriata Michała, a niektórzy nawet - dynastii Rurykowiczów. Spokrewnieni po kądzieli z kniaziami Koriatowiczami i stąd nazwisko ich przyłączyli do swego. Jako kniaziowie wymienieni w 1528 w Metryce Litewskiej. Otrzymali potwierdzenie tytułu książęcego w Rosji. W XVII stuleciu zarzucili tytuł książęcy, lecz używała go stale ich gałąź tytułująca się Koriatowiczami-Kurcewiczami. W połowie XVII wieku byli już spolonizowani i wyznawali katolicyzm.

Żaba

Żaba h. Kościesza odm., vel Kościesza-Żaba, zamożna rodzina białoruska, jednego pochodzenia ze Stetkiewiczami herbu Kościesza. Żabowie zamieszkiwali w woj. nowogrodzkim, połockim, witebskim i mścisławskim, w pow. oszmiańskim, lidzkim i rzeczyckim. Z nich: 2 wojewodów i 1 kasztelan 1731 — 1784. — Borys, rotmistrz chorągwi kozackiej, odebrał Dynaburg w Inflantach z rąk moskiewskich w 1578, za co uchwałą sejmu otrzymał dobra Obabie w woj. bracławskim 1601. Jan wojewoda miński, autor pism religijnych ok. 1754.
Odmiana w herbie — na hełmie ręka uzbrojona w szablę.

Zboiński

Zboiński h. Ogończyk, rodzina kujawska, ze Zbojna w ziemi dobrzyń- skiej, z której jedna gałąź przeniosła się na Ruś Czerwoną. Jedna linia, pisząca się z Ossówki (tzw. kikolska, nazwana od dóbr Kikół), otrzymała tytuł hrabiowski pruski 5 VI 1798 r., przyznany w Królestwie Polskim w

Załuski

Załuski h. Junosza, vel Tabasz (Thabasz)-Załuski, stara rodzina mazowiecka w woj. rawskim, pisząca się z Załusk, pierwotnie nazywała się Tabasz (Thabasz). Nazwisko Załuski utworzyła od dóbr Załuski położonych w ziemi rawskiej, w pow. bialskim, par. Wilków, które

Zakrzewski

Zakrzewski h. Bogoria, vel Bogorya-Zakrzewski, Zakrzowski, pisali się z Zakrzewa in. Zakrzowa, notowani w aktach w województwie krakowskim 1451. 

Zaborowski

Zaborowski h. Grzymała, vel Grzymała-Zaborowski, pisali się z Zaborowa. Są jednego pochodzenia z Dobieckimi. Ich gniazdem ma być wieś Zaborowo w powiecie mławskim, parafia Grzebsk. Gałąź, dziedzi-cząca na Trzebuczy i Milewie w woj. mazowieckim, przeniosła się w XVIII

Zabiełło

herb hrabiów Zabiełłów

Zabiełło h. Topór i Lis (in. Topór odm.), nazwisko notowane w XVI wieku także w wersji Zabelin, Zabelicz, należące do rodziny podlaskiej, osiadłej na Litwie. W XVIII wieku rozdzieliła się na dwie gałęzie: hetmańską i kasztelańską. Jedna linia otrzymała w 1683 od cesarza Leopolda, w

Wysocki

Wysocki h. Dryja, rodzina wielkopolska, biorąca nazwisko od wsi Wysokie, w pow. konińskim. Pisali się przeważnie z Budzisławia, w pow. kaliskim.

Wybranowski

Wybranowski h. Poraj, stara rodzina wielkopolska, cytowana w aktach urzędowych od 1421 r., pisała się z Wybranowa. Są jednego pochodzenia ze Swinarskimi i Wilczyńskimi.

Woźnicki

Woźnicki h. Ciołek, vel Woźniecki, drobna szlachta na Mazowszu, ze wsi Woźniki w powiecie płockim, siedziby parafii w gminie Rogozino (SGKP). Są notowani w aktach łęczyckich w 1484 r. (AGZ Łęczyca).

Wodziński

Wodziński h. Jastrzębiec, vel Wodzyński, na Mazowszu, Kujawach i w Sieradzkiem, pisali się z Wodzina. Nazwisko wzięli niewątpliwie od wsi Wodzyń i Wodzynek w powiecie łódzkim, gminie Żeromin, parafii Srock, gdzie w XVI wieku siedziała wyłącznie częściowa szlachta (SGKP).

Włostowski

Włostowski h. Ciołek, rodzina wielkopolska, wzięła nazwisko od wsi Małe Włostowo w pow. kościańskim, gdzie dziedziczyła już w 1400 r. (AGZ Kościan, Poznań). Z nich: 2 kasztelanów w latach 1410 — 1637. 

Witwicki

Witwicki h. Sas, rodzina drobnoszlachecka, licznie rozrodzona na Rusi Czerwonej, w ziemi przemyskiej, ale też rozproszona po całej Rzeczypospolitej, m. in. w Małopolsce i Wielkopolsce. Ich wsią gniazdową jest Witwica k/ Bolechowa w powiecie doliniańskim (SGKP). Używali następujących przydomków: Buzdewicz, Demkowicz, Didowicz, Baranowicz, Floka, Harmaga, Hatastowicz, Iwanczyniec, Iwachnowicz, Koszczyniec (Koszyniec), Kockowicz, Lichacki, Lejbiniec, Ławrowicz, Menteszewicz, Mirowicz, Pilik, Płytka, Popowic, Prokopowicz, Sieczka, Turyła, Waśkiewicz, Waśkowicz, Wasylkowicz. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim ok. 1840 r. Z nich: 1 biskup 1678 — 1697. 

Włodek

Włodek h. Prawdzic, na Rusi Czerwonej, pisali się z Hermanowa. 
W latach 1460-1504 byli właścicielami m. in. miejscowości Izdebnik w powiecie wadowickim, która była siedzibą parafii. Z nich: 1 wojewoda 1593 — 1615. – Stanisław (zm. 1617), wojewoda bełski 1593-1615. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim ok. 1840 r.

Witowski

Witowski h. Rola, vel Witoski, rodzina z ziemi łęczyckiej, wymieniona w Herbarzu Paprockiego w 1584 r. Wyszli zapewne ze wsi Witowice Wielkie, w powiecie radziejowskim.

Wilkoński

Wilkoński h. Odrowąż, rodzina wielkopolska, wywodząca się ze wsi Wilkonice Wielkie i Małe w dawnym pow. kościańskim, oraz Wilkoniczki k/ Kcyni w pow. krobskim. W 1393 r. Wilkonice były własnością Stanisława Wilkońskiego, a w 1427 r. Dersława Wilkońskiego. Następne pokolenia osiedlały się również w innych powiatach Wielkopolski. Z nich 1 kasztelan w latach 1737 — 1765. — Franciszek (zm. 1765), kasztelan krzywiński od 1737. Byli właścicielami m. in. dóbr Wapno, Stołężyn, Wilkonice, Grabonóg i Krajewice w Poznańskiem.

Wilczewski

Wilczewski h. własnego (in. Trzy radła) vel Radlicz-Wilczewski, w Prusach Zachodnich i na Mazowszu. Wyszli ze wsi Wilczewo w Prusach Książęcych, w powiecie sztumskim. Niektórzy z nich używali przydomku Tallen. Licznie rozrodzeni, rozsiedlili się po różnych województwach. Z nich: 2 kasztelanów 1726 — 1779. – Hektor, sędzia ziemski malborski 1650. Jan, pisarz ziemski malborski, podstarości i sędzia brański 1700. Ludwik, sędzia malborski 1700. Jan, szambelan na dworze króla Stanisława Augusta. Franciszek, starosta i podkomorzy wiski 1757. Józef, kasztelan podlaski 1771-1779.

Wierzejski

Wierzejski h. Jelita, nazwisko ich dawniej pisano Wierzeyski, Wyrzejski, Wyrzeyski, podobno również Wyrzyski, i do końca nie wiadomo, czy wszyscy oni stanowią jedną rodzinę. Według dawnych herbarzy, są przydomku Pieniążek i mają pochodzić od Pieniążków z bliżej nieznanej wsi Wyrzysk w woj. kujawskim. Znana jest za to wieś  Wierzeje in. Wierzeja w dawnym pow. poznańskim, którą w 1793 r. posiadał Wawrzyniec Stanęcki (SGKP). W 1444 r. jej właściciel Sędziwój de Grzebienicko (Grzebieniska), sądząc po imieniu należący do rodu Nałęczów, sprzedaje połowę wsi Tomaszowi de Czijesle (Cieśle?). Jego to może synami są Maciej i Stanisław de Wierzeje Wierzeyscy, właściciele ½ tej wsi w 1494 r. (AGZ Poznań). Czy ci W. należą do rodu Jelitczyków, nie wiadomo.
Herbem Jelita legitymowali się również Wierzejscy, pochodzący z dóbr Wierzejki w parafii Trzebieszów, na Podlasiu. Nosili rozmaite przydomki m. in. Pieniążek. Najstarsza o nich informacja ma pochodzić z 1418 r. Tu, zatem, należałoby upatrywać rzeczywistego gniazda tej rodziny. Wierzejscy h. Jelita są notowani w pow. gnieźnieńskim 1618 r. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim ok. 1840 r. Jedna linia, przydomku Piechnik, zamieszkiwała już w XVII wieku w woj. nowogrodzkim i pieczętowała się herbem Jelita z odmianą. Na czym polegała odmiana, nie wiemy. Jej przedstawiciele brali udział w elekcjach 1674, 1697 i 1764 r. (Con.). Na początku XIX w. doszli do dużego znaczenia i zamożności. Z nich: 1 kasztelan 1436.

Wężyk

Wężyk h. Wąż, rodzina sieradzka, pisała się z Woli Wężykowej. 
W ziemi sieradzkiej, dokąd przybyli z Małopolski, pojawiają się w 1386 roku. W końcu XV wieku spadkobiercy Stanisława Wężyka, dziedzica dóbr Osiny, Wola Wężykowa, Grabica itd., podzielili się majątkiem w ten sposób, że Andrzej został właścicielem Osin, dając początek linii Wężyków Osińskich, brat jego Jan, dziedzic na Siedlcach, był protoplastą Wężyków Siedleckich, a kolejny brat Piotr, osiadł na Widawie i Woli Wężykowej i był założycielem rodziny Wężyków Widawskich. Odgałęzieniem rodu Wężyków z Woli Wężykowej byli także Wężykowie Rudzcy vel Ruccy z Wielkiej Rudy. Spośród tych, którzy pozostali przy nazwisku Wężyk, znane są m. in. – tzw. linia prymasowska na Woli Wężykowej, linia na Bełdowie, linia na Karszewie. Z nich: 1 arcybiskup prymas, a zarazem minister, 1 biskup i 3 kasztelanów 1619 — 1831.

Gurowski

Gurowski h. Wczele, ród wielkopolski z Gurowa k/ Gniezna. Była to rodzina drobnoszlachecka, z której dopiero Samuel zaczął się wybijać za protekcją Leszczyńskich i wzbogacił się. Jako sekretarz królewski, roztropny i obrotny, dorobił się fortuny. W 1695 zwolnił z poddaństwa mieszkańców Trzebini i Piotrowic z zamian za czynsz. Jego potomek Rafał wystarał się tytuł hrabiowski (PSB; Dw.). Gurowscy byli właścicielami m. in. dóbr Wyszyna w pow. konińskim w XVIII wieku, gdzie przebudowali tamtejszy zamek. Jedna linia otrzymała w 1787 tytuł hrabiowski pruski, z odmianą w herbie, a inna grandów hiszpańskich. 
Z nich: 1 minister i 4 kasztelanów 1693 — 1796.