Wołk

Wołk h. Kościesza, vel Wołłk, Wołłok, w W. Ks. Litewskim, pochodzą od bojarów rusko-litewskich. W XVII wieku zamieszkiwali w powiatach nowogrodzkim i połockim (Con.). Używali m.in. przydomków Bunikiewicz (Bonikiewicz) i Leonowicz (Leontowicz, Lewonowicz, Lewanowicz). 

Ci chyba, dziedziczyli we wsi Leonowicze, w parafii Komaje, pow. Święciany. Wołkowie używali także herbów: Trąby, Kimbar i Wadwicz.

Dawid Semenowicz Wołk, bojar z pow. trockiego, podpisany jest jako świadek na zapisie Zawiszyny z 1538 r. Ziemianka wołyńska Maria Piotrowa Wołk Horzwińska i jej dzieci zamienili się na dobra z biskupem łuckim. Dali oni Horzwin, za który otrzymali Zieleniewo. Zygmunt August potwierdził te zamianę w 1547 r. Fedor Wołk, dworzanin królewski w 1550 r. Mikołaj Marcinowicz Wołk miał w 1554 r. sprawę z mieszczanami wileńskimi o najście i zrabowanie domu brata jego Stanisława (Metr. Lit.). Maciej Wołk, porucznik roty Filona Kmity w 1567 r. 

• EWA Wołk-Leonowicz h. Kościesza (ok. 1820-po 1850); zamieszkała zapewne w mieście Mohylew (MK Mohylew WNMP); m. (ok. 1845) Piotr Głażewski (ok. 1820-po 1850); dzieci: 1/ Zenaida Głażewska (ok. 1850-po 1873); voto: (1873 Mohylew) Melchior Piotrowski (ok. 1845-po 1873), s. Karola i Katarzyny Chludzińskiej; ślub w parafii WNMP, w Mohylewie (MK Mohylew: WNMP).

• WITOLD Kazimierz Wołk-Bunikiewicz h. Kościesza (21 VII 1885-IV 1946), s. Michała i Marii Wojtasiewicz, poeta, prozaik, komediopisarz, krytyk literacki i tłumacz, ps. Witold Kościesza; zamieszkały w Warszawie; ur. Dobrków k. Pilzna, zm. Proboszczewice k. Płocka; w aktach także: de Kościesza Wołk-Bunikiewicz (Literatura Polska; Słownik pseudonimów pisarzy polskich t. 4/78; MK Warszawa: św. Jan); ż. (30 IX 1911 Warszawa) Maria Galewska h. Sulima (ok. 1890-po 1911), c. Stefana i Marii Gorzechowskiej; w aktach także: Sulima Galewska; ślub w parafii św. Jana, w Warszawie (MK Warszawa: św. Jan).

Źródła: Bon. Pocz. 380; Bork. Spis 508; Nies. t. 9/410; J. Ciechanowicz, Spis szlachty poleskiej. 

Wołk h. Wieże (in. Dwie wieże), oraz h. Korczak, rodzina litewsko-ruska, nobilitowana w 1616 r. Od dóbr dziedzicznych używali także przydomków Łaniewski i Karaczewski (Koraczewski), przy czym niektóre linie odrzucały właściwe nazwisko Wołk, zastępując je odpowiednim przydomkiem. Wielu z nich było wyznania kalwińskiego (ewangelicko-reformowanego).

Jak pisze Niesiecki: „Maksym (Maksymilian) Wołk, rotmistrz na prezydium w Smoleńsku zostawiony, obrotnym fortelem, wielkiem sercem tego zamku bronił, za co w komput rycerstwa polskiego policzony, i tym herbem [tj. Dwie wieże] nadany, przez Konstytucją 1616 r., synowi potem jego Konstantynowi w r. 1638, aprobowano toż samo, i indygenat mu przyznany”.

Łaniewo, od którego nazwali się Łaniewskimi, znajdowało się w parafii Wojstom, pow. Święciany. W XIX wieku stanowiło zaścianek szlachecki, zamieszkały m.in. przez Wołków Łaniewskich. Boniecki wyprowadza ich ze wsi Łaniewicze, w pow. grodzieńskim, i podaje ich tradycję rodzinną, według której „nazwisko Wołk przydane było wskutek małżeństwa Łaniewskiego z Wołkówną z Dziewoszyc, w pow. oszmiańskim”.

Jednocześnie Boniecki zaznacza, że Łaniewscy herbu Korczak dość wcześnie pojawili się na Rusi Czerwonej, a potem na Wołyniu, musieli zatem wyjść z jakiegoś Łaniewa, lub Łaniewic, gdzieś w pow. bełskim lub chełmskim. Zatem jest tu mowa o dwóch różnych rodzinach, które „trudno dobrze oddzielić”, szczególnie, gdy Wołkowie „czasem swój przydomek, albo nazwisko opuszczali”. 

Daniel Wołk-Łaniewski, podstarości nowogrodzki 1646 r. Gedeon, stolnik starodubowski, podstoli lidzki 1669 r. Piotr, podstoli mścisławski 1690 r. Michał, pisarz grodzki nowogródzki w 1705 r., a w 1758 r. wspomniany jako chorąży powiatu starodubowskiego, był ożeniony z Anną z Pacewiczów. Adam, pastor kalwiński, bierze w Słucku 1703 r. ślub z Zofią z Czyżów Radziszewską. 

Daniel, podstoli mozyrski i deputat na Trybunał litewski, dziedzic dóbr Kosicze Wielkie, wojski mozyrski 1713-1746, w 1702 r. bierze w Urbanowszczyźnie pod Żupranami ślub z Katarzyną z Abramowiczów Grothową. Stanisław (zm. 1709), starosta szawlański. Jan, horodniczy w latach 1721-1731, a stolnik nowogrodzki 1727 r., żonaty z Reginą z Olędzkich. Konstanty, mieczny miński 1726 r. Jan, oboźny nowogrodzki 1732 r. Mikołaj, major JKMci 1756 r., pułkownik 1767 r., żonaty z Teofilą z Podleckich. Aleksander, stolnik starodubowski 1746. Piotr, łowczy nowogrodzki ok. 1760 r.

Posłowie i elektorowie. Mikołaj Wołk, komornik JKMci, elektor 1632 r. z woj. nowogrodzkiego. Aleksander Wołk, z woj. trockiego, Mikołaj, horodniczy starodubowski, i Piotr, z woj. nowogrodzkiego, Jan i Kazimierz Aleksander Łaniewscy, z woj. wileńskiego, elektorowie króla Michała w 1669 r. Andrzej Łaniewski, starosta przeroski, oraz Michał, podpisali elekcję Augusta II-go w 1697 r. z woj. trockim, a Daniel Wołk-Łaniewski, sędzia ziemski nowogrodzki, i Michał, podstolic mścisławski, podpisali tęże elekcję z woj. nowogrodzkim. Nieznany z imienia Wołk, elektor 1697 r. z woj. brzeskiego litewskiego. 

Obiór Stanisława Leszczyńskiego w 1733 r. podpisali: Franciszek Łaniewski z woj. brzeskim litewskim, dwóch Michałów z woj. wołyńskim, Aleksander Wołk-Łaniewski, starosta niestanowiecki, oraz inny Aleksander, z woj. smoleńskim; natomiast Antoni Wołk oraz Jan Wołk-Łaniewski, horodniczy nowogrodzki, byli stronnikami Augusta III-go. Daniel Wołk-Łaniewski, elektor 1764 r. z pow. wiłkomierskiego. 

Genealogia
(osób: 64)

• GABRIEL Wołk-Łaniewski h. Wieże (ok. 1860-po 1900), s. Konstantego i Leontyny Kaweckiej; zamieszkały Stara Wieś, parafia Kołbiel, obecnie pow. Otwock; ur. Lucyń, ówczesna gubernia witebska; w aktach także: Łaniewski, Łaniewski-Wołk (MK Kołbiel); ż. (1897 Kołbiel) Elżbieta Krzemińska (ok. 1875-po 1900), c. Kaliksta Edwarda i Anny Ratyńskiej; ślub w parafii Kołbiel, obecnie pow. Otwock, miejscowość: Stara Wieś (MK Kołbiel); dzieci: Anna.

• IZABELA Wołk-Łaniewska h. Wieże (1839-po 1872), c. Hipolita i Izabeli Odyniec; w aktach także: Izabela Wołk; m. (1859 Suderwa) Ksawery Stanisław Antoni Kotwicz h. wł. (ok. 1826-po 1872), syn adwokata izby cywilnej; ślub w parafii Suderwa, pow. Wilno; dzieci: 1/ Iza Antonina Kotwicz (1872-1956); voto: Jarosław Jan hr. Komorowski z Komorowa h. Korczak (1865-1919).

Źródła: Bon. t. 15/169-174; Bork. Spis 222, 508; Elekt. t. 1/199, 410; Elekt. t. 2/123, 257; Kon. 323-331; Nies. t. 9/410; SGKP t. 5/584; Urus. t. 9/250-251; J. Ciechanowicz, Spis szlachty poleskiej; Cz. Malewski, Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku, t. 1, 2; Cz. Malewski, Rody szlacheckie w powiecie lidzkim; Wikipedia.