Golański

Golański h. Jastrzębiec, m.in. w Wielkopolsce, na Mazowszu, w Prusach i na Wołyniu. Pisali się z Golanki w woj. sieradzkim.

Wyszli zapewne ze wsi Golański i Charzewo istniejących niegdyś w pow. kaliskim. Jan i Jakub Golańscy są notowani w Aktach poznańskich 1481 r. jako dziedzice tych wsi (Dw. Teki; AGZ Poznań). Od tego Charzewa, w pow. kaliskim, wzięli pewnie nazwisko, znani z herbarzy – Charzewscy herbu Jastrzębiec. Być może ci Jastrzębce przenieśli się potem na Mazowsze, gdzie istnieje wieś Golany, w pow. przasnyskim, w parafii Przasnysz.

Wieś, z której się pisali – Golanki, w woj. sieradzkim, to zapewne dzisiejsze Galonki, w parafii Dobryszyce, pow. Radomsko, na których liczni Golańscy dziedziczyli w XVII wieku i – według Wittyga, pieczętowali się herbem Tępa podkowa.

Jakub, dziedzic Karszowa, a Stanisław i Marcin, dziedzice Rekli, w pow. sieradzkiem 1552 r. (Paw.). Jakub Golański, z Katarzyny Mroczkówny, miał synów: Wojciecha, Jakuba, Jana i Sebastiana, żyjących 1586 r. (Wyr. Lub.). Hieronim, wspólnie z żoną, Jadwigą z Kiełpińskich, odstąpił sołectwo kazimierskie, w pow. zakroczymskim, Adamowiczowi 1691 r. Dominik, posesor Popieli 1684 r. (Gr. Przem.). Mikołaj, dziedzic części dóbr Rekle 1749 r.

Baltazar, kanonik chełmski (chełmiński?) 1650 r. (Zap. Lub.). Stanisław, kanonik łucki, oficjał biecki i proboszcz brzostecki 1725 r. Piotr z woj. płockim, a Wojciech z woj. ruskim, podpisali elekcję Augusta II-go 1697 r. Kazimierz, stronnik Augusta III-go, głosował za nim 1733 r. (Obl. Warsz.). Ludwik Felicjan, podkomorzy Stanisława Augusta 1790 r.

Golańscy z Golanki herbu Jastrzębiec wylegitymowali się ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym w latach 1836-1862. Wylegitymowali się także w Galicji, w sądzie ziemskim lwowskim 1782 r., bez przedstawienia herbu, oraz w ówczesnej guberni kijowskiej 1805 r.

Genealogia
(osób: 46)

• STEFAN Golański z Golanki h. Jastrzębiec (3 IX 1795-po 1842), s. Ludwika Felicjana (Feliksa) i Tekli Urszuli Okęckiej (w aktach także: Olędzkiej), dziedzic dóbr Załuski, w pow. zakroczymskim, w parafii Kroczewo; wylegitymował się ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym 1842 r.; w aktach także: Szczepan G-ki (Bon.); ur. Zdunowo (Zdunów), parafia Kamienica, obecnie pow. Płońsk, chrz. 1795 (MK Kamienica); ż. (1823 Kraszewo) Marianna Ojrzeńska (ok. 1800-po 1830), c. Piotra i Franciszki Tańskiej; w aktach także: Ojrzyńska; ślub w parafii Kraszewo, pow. Ciechanów, uwagi: kawaler, panna (MK Kraszewo); dzieci: Waleria, Teofil, Leopold, Adolf (I), Kwiryn, Adolf (II), Tekla.

• TEKLA Golańska z Golanki h. Jastrzębiec (11 VIII 1831-po 1850), c. Stefana i Marianny Ojrzeńskiej (Ojrzyńskiej, błędnie: Ojszyńskiej); jej brat rodzony wylegitymował się ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym 1845 r., z herbem Jastrzębiec (Bon.); ur. Zdunowo (Zdunów), parafia Kamienica, obecnie pow. Płońsk, chrz. 1836; w aktach także błędnie: Golasińska (MK Kamienica); m. (1849 Brochów) Walerian Czejczyński (ok. 1821-po 1850), s. Kazimierza i Ewy Duss, wójt gminy Chodaków w 1849 r., obecnie część miasta Sochaczew; ur. Czepów Górny, gm. Uniejów, pow. Poddębice; ślub w parafii Brochów, pow. Sochaczew, miejscowość: Strzyżew, uwagi: on kawaler lat 28, ona panna lat 18 (MK Brochów).

Źródła: Bon. t. 6/177; Bork. Spis 103; Dw. Teki (Regesty); Krzep. Prus. t. 2/200; Nies.; Urus. t. 4/232; Wittyg, Nieznana szlachta.