Brudzewski

Brudzewski h. Newlin, vel Brause-Brudzewski, wyszli z Brudzewa (niem. Brausendorf) k/ Zbąszynia. Spolonizowani członkowie tej rodziny używali nazwiska zrazu Brudz, potem Brudzewski, ci natomiast, którzy pozostali Niemcami, pisali się von Brause.
Bywało nierzadko, iż w jednym i tym samym dokumencie, w jego łacińskim lub polskim tekście figurowało nazwisko „Brudzewski”, w oryginalnym zaś podpisie pod tymże dokumentem „Brause”, lub „Brausin”, kiedy podpisującą się była kobieta. Herb tej rodziny nastręcza niejedną wątpliwość. Ledebuhr (Adelslexicon I, s.100) rodzinie Brause czyli Brause-Brudzewski daje herb Dołęgę lub też strzałę ostrzem w górę przeciątą półksiężycem skierowanym rogami w dół, w polu czerwonym. Józef Rydzyński, wnuk po ojcu Barbary z Brudzewskich Rydzyńskiej, legitymując się w r. 1752 na kanonię poznańską, podał jako herb swej babki Newlin (Weimann, s.146), a więc w polu błękitnym między dwiema sześciopromiennymi gwiazdami złotymi strzała złota opierzona, żeleźcem do góry, w środku przekrzyżowana. Na herbie w koronie, jak w Dołędze, skrzydło czarne, strzałą w prawo przeszyte. Herb ten miał być przeniesiony z Niemiec do Polski w XVI w. przez Ronenbergów, ale w formie bardziej prostej, tylko w postaci skośnej strzały. Inne dodatki miał otrzymać od Zygmunta Augusta Szymon Roenenberg za zasługi położone w wojnie przeciwko Moskwie. Od Newla, pod którego murami poległ brat Szymona, miał on wziąć swe polskie nazwisko, począł się bowiem pisać Ronenebergiem Newlińskim (Nies.; Dw.). 
Genealogia
(osób: 63)

• ALEKSANDER Wolfgang Brudzewski (ok. 1690-1761), s. Kacpra i 2ż. Anny Magdaleny Rothenburg, dziedzic dóbr Kaweczyno w pow. gnieźnieńskim 1714 (AGZ Gniezno, Poznań); 1ż. (ok. 1713) Aleksandra Anastazja Chociszewska (ok. 1690-1727/35), c. Kazimierza i Katarzyny Konarskiej; 1v. wdowa po Ludwiku Urbańskim; dzieci: Marianna, Joanna, Bogusław; 2ż. (30 I 1735 Poklatki) Zofia Jaskólecka (ok. 1710-po 1735), c. Krystiana i Ewy Elżbiety Kalckreuth; dzieci: Andrzej, Krzysztof.

• PROWIDENCJA Brudzewska (9 XI 1802-3 III 1863), c. Augusta i Katarzyny Moszczeńskiej, dziedziczka dóbr Przetoczno (Dz. Pozn.); m. (ok. 1825) Ludwik Bernard Broeckere h. wł. (19 VIII 1787-11 II 1852), s. Walentego i Zuzanny Gerentin, dzierżawca Pożarowa 1827, Milina 1830, potem Łabiszynka; zm. Gniezno (MK Chrzypsko Wielkie; Dz. Pozn.); dzieci: Stanisław, Aleksander, Maksymilian, Władysław, Antoni, Marianna, Helena, Wilhelmina, Michalina – Broeckere. 

Źródła: Bon.; Dw. Teki; Nies.


Brudzewski h. Nałęcz, wygasła rodzina wielkopolska; z niej 1 wojewoda 1299—1307.

Źródła: A.A. Kosiński, Przewodnik Heraldyczny, T.1.


Brudzewski h. Pomian, z Brudzewa, używali przydomku Jarand (Jarant) albo Jarunt, a za Piastów tytułowali się hrabiami (comes). Z tej rodziny: 5 wojewodów i 1 kasztelan 1342 — 1551. — Jarand z Brudzewa, wojewoda inowrocławski 1436. Mikołaj Brudzewski, podkomorzy poznański, następnie wojewoda sieradzki 1476. Jan Jarand Brudzewski, wojewoda łęczycki 1512. Mikołaj, także wojewoda łęczycki ok. 1550.

Źródła: Kos. t.1; Żych. t.1/197.