Sozański

Sozański h. Korczak, rodzina na Rusi Czerwonej, pisała się z Sozani w pow. samborskim. Dla odróżnienia używali różnych przydomków: Facuła, Hujtyn, Hujtynowicz, Luty, Worona, Misik, itd. W XIX wieku posiadali m. in. dobra Błażów, Kornałowice i Dublany w pow. samborskim, oraz Sozań w pow. staromiejskim. Jedna linia posiadała monastyr w Sozani, otrzymując tę donację od Spytka z Melsztyna w 1392. Od ok. 1675 istniała prywatna kolegialna kapituła rodziny Sozańskich w obrządku ormiańskim. Wielu jej członków było kapłanami grekokatolickimi, mogącymi się żenić. Sprawowali oni funkcje proboszczów. Inni, nieżonaci, byli księżmi w parafiach rzymskokatolickich. Głowa rodziny i klasztoru w Sozani była tytułowana kniaziem do XVII wieku, po Unii ok. 1650-1655, nazywana kniaziem opatem na Sozani, od 1874 tytułowana Ekscelencją.
W herbie – zewnętrzna strona płaszcza jest srebrna. Księstwo sozańskie obejmowało wsie – Baczyna, Torchanowice, Torczynowice, Kornałowice i Dublany. 1 XII 1918 ogłoszono Sozań terytorium suwerennym, którym był aż do połączenia z Rzeczypospolitą w VI 1921. Przywilej dla dóbr Sozań został potwierdzony przez królów polskich, w 1535 w Wilnie, zaś po raz ostatni przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1786 w Warszawie, Hiacyntowi de Sozań Korczak Sozańskiemu, kniaziowi Opatowi Sozania. Linia ta uzyskała potwierdzenie tytułu rycerskiego Świętego Imperium Rzymskiego (S.I.R.), dla Hiacynta (Jacka) i Jana de Sozań Sozańskich, przez cesarza austriackiego Józefa II w 1785. Jedna gałąź została naturalizowana we Francji i mieszka w Menton.
Były jeszcze inne rodziny tego nazwiska. Herbarze wymieniają też Sozańskich herbu Korwin, Nałęcz i Sas.
Genealogia
(osób: 26)

• HELGA Maria de Sozań Sozańska (ur. 1938), c. Józefa Antoniego i Karoliny Matyldy Sozańskiej, doktor medycyny, właścicielka dóbr Sozań; m. (1971) Karol z Sozani Sozański (1933-1972); zm. Paryż.

• SYLWERY (Sylwester) Ignacy z Sozani Sozański (1815-1895), s. Adama i Antoniny Lisowskiej, właściciel majątku Błażów w pow. samborskim; ż. (1850 Lwów) Anna Jełowicka h. Bożeniec (ok. 1830-po 1862), c. Wenantego i Felicji hr. Lanckorońskiej h. Zadora; dzieci: Michał, Magdalena, Olga.

Źródła: Bork. Rocz. t.1/552-553, t.2/674-675.